Türkiye Masif Panel Sektörünün Yapısal Durumu
24-10-2011
Orman Endüstri Müh. Yasin BİLGİN*
Prof. Dr. Ahmet KURTOĞLU**
Doç. Dr. Tuncer Dilik**
Y. Doç. Dr. Seda ERDİNLER**
*) Bilenor Orman Ürünleri LTD. ŞTİ. **) İ.Ü.Orman Fakültesi, Orman Endüstri Mühendisliği
Türkiye'deki masif panel sektörünün yapısal durumunun belirlenmeye çalışıldığı bu makalede, ağaç işleri endüstrisinde hızla gelişen bir sektör olan masif panel hakkında genel bilgiler verilerek, masif panel sektörünün gelişimi ile Türkiye'deki üretim kapasitesi, maliyet unsurları, kullanıcıların seçim tercihlerindeki etkili olan faktörler ve karşılaşılan sorunlar açıklanmaktadır.
Türkiye masif panel sektörü toplam 40.000 m/yıl' lık üretim kapasitesine sahiptir. Sektörün Marmara Bölgesinde yoğunlaştığı (%43.3) ve üretimdeki maliyet unsurları içinde en önemli payın hammaddenin oluşturduğunun (%43) belirlendiği bu çalışmada, masif panel tüketicilerinin %67 oranında İğne Yapraklı ağaç türlerini, %33 oranın da Yapraklı Ağaç türlerinin tercih ettikleri belirlenmiştir. Masif panel kullanıcılarının karşılaştığı başlıca sorunların ise, fiyat yüksekliği(%42), uygulanabilirlikteki sorunlar (%41) ve kalite sorunları(%17) şeklinde olduğu ortaya çıkmıştır.
Dünyadaki teknolojik ve ekonomik gelişmeye paralel olarak artan ürün çeşitliliği ve yüksek talebi karşılamak için ahşap levha endüstrisine yönelim önemli oranda artmıştır. Yonga levha, mdf, melamin kaplı yonga levha, kontrplak ve OSB gibi ürünlerin üretimlerinin 1990' lı yıllardan itibaren yoğun bir artış içinde olduğu görülmektedir. Bu tür ürünlerin tercih edilme sebebi, piyasanın yüksek miktardaki ihtiyacı, seri üretime uygunluğu ve homojen yapılarının yanı sıra kolaylıkla karşılanabilir olmalarıdır. Ayrıca, masif ağaç malzemede karşılaşılan rutubet farklılıkları ve içerdiği kusurlara göre değişen fiziksel, mekanik ve teknolojik özellikler gibi sorunlarla karşılaşılmaması da ahşap levha ürünlerinin tercih edilme nedenlerini oluşturmaktadır. Diğer yandan, özellikle 1990'dan başlayarak 2000'li yılların başlarından itibaren, gelişen teknolojiyle birlikte masif ağaç malzemede, levha endüstrisindeki gibi daha stabil ve mobilya ve ağaç işlerinde eskiye göre çok daha hızlı ve pratik bir şekilde kullanılır hale gelmiştir.
Bu makale, İ.Ü.Fen Bilimleri Enstitüsünde 10/06/2010 tarihinde kabul edilen "Türkiye'de Masif Panel Sektörünün Yapısal Durumu ve Ağaç İşleri Endüstrisindeki Kullanım Olanakları" isimli yüksek lisans tezinin sonuçlarından yararlanılarak hazırlanmıştır.
Bu gelişmeler, masif ahşaptaki hem üretim hızı, hem de elde edilen ürünün uygulamadaki zorluklarından dolayı, levha endüstrisine ağırlık veren üreticileri masif panel üretimine yönlendirmiştir. Dünyadaki yükselen yaşam standardının yanı sıra, artan tüketici bilinci ve ekolojik yaklaşımlar da masif panelin mobilya ve ağaç işleri endüstrisindeki kullanım alanlarının hızla artmasında önemli bir etken olmuştur. Bu nedenle, masif panel dünyada ve ülkemizde önemli miktarda yüksek üretim kapasitelerine kavuşarak istihdam sağlayan bir sektör konumuna da gelmiştir.
Prof. Dr. Ahmet KURTOĞLU**
Doç. Dr. Tuncer Dilik**
Y. Doç. Dr. Seda ERDİNLER**
*) Bilenor Orman Ürünleri LTD. ŞTİ. **) İ.Ü.Orman Fakültesi, Orman Endüstri Mühendisliği
Türkiye'deki masif panel sektörünün yapısal durumunun belirlenmeye çalışıldığı bu makalede, ağaç işleri endüstrisinde hızla gelişen bir sektör olan masif panel hakkında genel bilgiler verilerek, masif panel sektörünün gelişimi ile Türkiye'deki üretim kapasitesi, maliyet unsurları, kullanıcıların seçim tercihlerindeki etkili olan faktörler ve karşılaşılan sorunlar açıklanmaktadır.
Türkiye masif panel sektörü toplam 40.000 m/yıl' lık üretim kapasitesine sahiptir. Sektörün Marmara Bölgesinde yoğunlaştığı (%43.3) ve üretimdeki maliyet unsurları içinde en önemli payın hammaddenin oluşturduğunun (%43) belirlendiği bu çalışmada, masif panel tüketicilerinin %67 oranında İğne Yapraklı ağaç türlerini, %33 oranın da Yapraklı Ağaç türlerinin tercih ettikleri belirlenmiştir. Masif panel kullanıcılarının karşılaştığı başlıca sorunların ise, fiyat yüksekliği(%42), uygulanabilirlikteki sorunlar (%41) ve kalite sorunları(%17) şeklinde olduğu ortaya çıkmıştır.
Dünyadaki teknolojik ve ekonomik gelişmeye paralel olarak artan ürün çeşitliliği ve yüksek talebi karşılamak için ahşap levha endüstrisine yönelim önemli oranda artmıştır. Yonga levha, mdf, melamin kaplı yonga levha, kontrplak ve OSB gibi ürünlerin üretimlerinin 1990' lı yıllardan itibaren yoğun bir artış içinde olduğu görülmektedir. Bu tür ürünlerin tercih edilme sebebi, piyasanın yüksek miktardaki ihtiyacı, seri üretime uygunluğu ve homojen yapılarının yanı sıra kolaylıkla karşılanabilir olmalarıdır. Ayrıca, masif ağaç malzemede karşılaşılan rutubet farklılıkları ve içerdiği kusurlara göre değişen fiziksel, mekanik ve teknolojik özellikler gibi sorunlarla karşılaşılmaması da ahşap levha ürünlerinin tercih edilme nedenlerini oluşturmaktadır. Diğer yandan, özellikle 1990'dan başlayarak 2000'li yılların başlarından itibaren, gelişen teknolojiyle birlikte masif ağaç malzemede, levha endüstrisindeki gibi daha stabil ve mobilya ve ağaç işlerinde eskiye göre çok daha hızlı ve pratik bir şekilde kullanılır hale gelmiştir.
Bu makale, İ.Ü.Fen Bilimleri Enstitüsünde 10/06/2010 tarihinde kabul edilen "Türkiye'de Masif Panel Sektörünün Yapısal Durumu ve Ağaç İşleri Endüstrisindeki Kullanım Olanakları" isimli yüksek lisans tezinin sonuçlarından yararlanılarak hazırlanmıştır.
Bu gelişmeler, masif ahşaptaki hem üretim hızı, hem de elde edilen ürünün uygulamadaki zorluklarından dolayı, levha endüstrisine ağırlık veren üreticileri masif panel üretimine yönlendirmiştir. Dünyadaki yükselen yaşam standardının yanı sıra, artan tüketici bilinci ve ekolojik yaklaşımlar da masif panelin mobilya ve ağaç işleri endüstrisindeki kullanım alanlarının hızla artmasında önemli bir etken olmuştur. Bu nedenle, masif panel dünyada ve ülkemizde önemli miktarda yüksek üretim kapasitelerine kavuşarak istihdam sağlayan bir sektör konumuna da gelmiştir.