TİM'in her çeyrek düzenlediği İhracatçı Eğilim Araştırması'nın 2013-3. Çeyrek bulgu ve değerlendirmeleri açıklandı. TİM Başkanı Mehmet Büyükekşi yılın son çeyreği itibariyle Dünya, Avrupa ve Türkiye ekonomisine yönelik beklentilerin önceki çeyreklere oranla belirgin bir şekilde pozitif yönde olduğunu belirtti. Büyükekşi ayrıca ihracatçı firmaların ek istihdam yaratma ve yatırımlarını genişletmeye yönelik iştahının da hız kaybetmediğini vurguladı. TİM Başkanı Büyükekşi, ihracatçı eğilim anketi neticesindeki detaylı bulguları da açıkladı.

TİM Başkanı Mehmet Büyükekşi, araştırma sonuçlarını şöyle değerlendirdi:

"Yılın 3. çeyreğinde ihracatçı firmaların diğer çeyreklere kıyasla üzerinde durdukları en önemli gerçekleşme girdi maliyetlerindeki artıştır. Bu dönem içerisinde TL'nin döviz karşısındaki değer kaybından girdi maliyetlerinin artışı olarak etkilendiklerini belirten ihracatçıların oranı %61,3 olarak tespit edilmektedir. Benzer trend, hammadde girdi maliyetlerinde de görülmektedir. İhracatçıların %41,1'i hammadde birim ithalat fiyatı geçen yılın aynı dönemine kıyasla yükseldiğini belirtiyor.

İhracatçı firmaların %42,9'u üretimlerinin, %48,4'ü ise ihracatlarının geçen yılın aynı dönemine göre arttığını belirtmişlerdir. Bu durum 3. çeyrekteki %10'luk mal ihracatı artış temposunu destekler niteliktedir. Yılın 4. çeyreğinde de bu temponun korunması öngörülmektedir.

Araştırmaya katılan firmaların %65,6'sı üretimlerinde kullandıkları hammaddelerin orijinlerinin yurtiçi olduğunu belirtmektedir. Yurtiçi hammadde kullanımın yılın önceki çeyreklerine göre artış göstermesi olumlu bir gelişme olarak dikkat çekiyor. Belli sektörlerde yurtdışı hammadde tedariğine olan ihtiyaç belirgin bir şekilde devam ediyor. Bu da ihracatın ithalatı dengelemesi ya da dış ticaret açığı açısından orta ve uzun vadeli planlar için önlem alınması gereken bir unsur olarak öne çıkıyor.

Yılın 3. çeyreğinde yeni pazarlara girebildiklerini belirten firmaların oranı %33,5'tir. Bu yöndeki trend takip edildiğinde 2013 yılının önceki dönemlerinde de benzer oranlar görülmektedir. Bu dönemde de Rusya en yüksek oranda hedef pazar olarak belirginleşmektedir. Hedeflenen pazarlarda A.B.D. ikinci sıradaki yerini korurken, Çin ve Brezilya 3. ve 4. sırada önem arz eden ülkeler olarak belirginleşmektedir. Bu çeyrekte 5. sıraya Irak pazarı yerine Afrika pazarının yerleşmesi bilhassa son dönemdeki jeopolitik gelişmeler sonrası ihracatçıların pazar çeşitlendirme gayretlerini destekliyor.

Yılın 3. çeyreğinde mevcut pazarlarda yeni müşterilerden sipariş aldıklarını belirten ihracatçıların oranı %64,5'tir. Bu bulgu, ilk ve ikinci 500 listesindeki firmalar nezdinde farklılık göstermemektedir. Bu dönemde rekabetçi fiyat sunamama (%56,9) ve hedef ülkelerdeki ekonomik sıkıntılar (%48) en sık karşılaşılan pazarlama sorunları olarak göze çarpıyor.

Temmuz-Eylül döneminde dış finansman talebinde bulunan firmaların oranı %41,8 olarak gerçekleşmiştir. İhracatçı firmaların %43,3'ü döviz risklerinden korunmak için herhangi bir araç kullanmadıklarını belirtmektedir. Aynı oran, ikinci 500 ihracatçı nezdinde %46,3'e, diğer firmalar arasında ise %48,9'a yükselmektedir. Öte yandan, döviz riskinden korunmak için döviz kredisi kullanan firmaların oranı %37,2, forward' yaptığını belirten firmaların oranı ise %30,1'dir. İlk 500 firmalarında forward' aracını tercih etme eğiliminin (%40,7), diğer ihracatçılarla karşılaştırıldığında belirgin oranda yükseldiği gözlemleniyor.