Türkiye'de konut satışları geçen yıl aynı aya göre yüzde 20 düştü. İpotekli, yani Mortgage ile satışlardaki düşüş ise yüzde 32'ye ulaştı. Bu yıl geçtiğimiz yıl aynı aya göre daha düşük faiz oranları ile bile satış yapamayan sektör temsilcileri hem şaşkın, hem de oldukça gergin. Sektörün, karlılıklarının düştüğü ve yeni konut satmak konusunda zorlandıkları bu dönem için bulduğu formül ise "Daha çok konut yapıp satmaya çalışalım, hacimden kazanalım". Bu formül de sektör için yeni riskler barındırıyor.

KonutDer Başkanı Ömer Faruk Çelik "Satışlar düştü ama firmanın iş yapma iştahı devam ediyor. Çünkü karlılık problemi var. Çok hacimle makul bir karlılık yapmaları gerekiyor. Çok adet üretip çok adet satmaya çalışıyorlar Yani herkes büyük riskler alıp bunu yönetmeye çalışıyor" dedi.

Sektör temsilcilerinin verdiği bilgilere göre aslında geçen yıl ile bu yıl Temmuz ayları kıyaslandığında, bu yıl her açıdan geçen yıla oranla daha pozitif unsurlar barındırıyor. Geçtiğimiz yıl Temmuz ayında yüzde 1'in üzerinde olan konut kredisi faiz oranı, bu yıl %0.95'lerde. Ramazan 2013 yılında da 8 Temmuz tarihinde başlamıştı. Sektör temsilcileri, bu pozitif ortamda bile düşen satışları iki seçim arası psikolojisine ve jeopolitik gerginliğe bağlıyor.

KISA VADEDE BÜYÜK KAZANÇ BEKLENMESİN

Dumankaya İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Uğur Dumankaya "Türkiye etrafındaki olayların düşen satışlarda etkisi olmuş olabilir. Yurt içinde talep eksikliği olmasına rağmen yurtdışı ile kompanse ediyoruz. Ama piyasada da düşen satışlardan bahsediliyor. Faizler düştü. Yüzde 1'in altına indi. Buna rağmen satışlar düşüyor. Türkiye için orta ve uzun vadede bir problem yok. Kısa vadede ise bazı segmentlerde fazla arz var" diye konuştu. Dumankaya "Konutta fiyatlar delicesine artmaz diyorduk zaten. Kısa vadede çok ciddi kazanacağım diyorsan şu an öyle bir ortam yok" dedi.

Adını açıklamak istemeyen bir sektör temsilcisi, bu durumun büyük firmaları henüz etkilemediğini, ama küçük ve kurumsallaşmamış firmaların satışlarının çok düştüğünü, bu firmalar arasında zorlananlar olabileceğini dile getirdi.

Sektör temsilcilerinin verdiği bir diğer etken ise KDV kanunu. Yeni KDV kanunu 2013 den sonra alınan ruhsatlarda, konut büyük şehirlerde metrekaresi 1000 TL üzerinde bir arsadaysa yüzde 8 KDV ödenmesini öngörüyor. Arsa metrekare değeri 1500 TL üzerindeyse KDV oranı yüzde 18'i buluyor. Bu durumun yan yana, aynı sokak içindeki evler arasında ciddi fiyat farkı yarattığını savunan sektör temsilcileri "2015'tte artık stokta ev de kalmayacak. Bu da yeni bir soruna neden olacak" diyor.

KonutDer Başkanı Ömer Faruk Çelik de KDV Kanunu'nun etkisine dikkat çekerek şunları söyledi: "Normal bu düşüş. Biz bunu geçen sene çok anlattık ama kimse anlamadı. Gerçekle yüzleşene kadar kimse fark etmedi. Yapılan düzenlemeler sanki bir teşvik varmış gibi görülüyordu. Biz 'Önümüzdeki yıl biz KDV kanundan çekeriz' demiştik. KDV kanunu işi karmaşıklaştı."

Bu yıl konut satışlarında yüzde 5-10 düşüş beklediklerini ifade eden Çelik, "Yeni bir öngörü yapmak gerekebilir. Ama daha afaki bir öngörü yapmak istemiyorum. Çünkü Eylül-Ekim-Kasım bizim satış dönemlerimiz. Kafaları çok karıştırmak istemiyorum" diye konuştu.

İŞTE YENİ RİSK:

Konut Türkiye'nin lokomotif sektörü olsa da vizyoner çözümler çıkmadığını ifade eden Çelik şöyle devam etti: "Ana işi inşaat olan firmalar sıkıntı da olsa bu işi yapmak zorundalar. Yapacaklar. Firmaların motivasyonu yeni proje geliştirmek üzerine. Yine yıllık 700-800 bin konut ruhsatı alınıyor. Firmanın iş yapma iştahı devam ediyor. Çünkü karlılık problemi var. Çok hacimle makul bir karlılık yapmak gerekiyor. Çok adet üretip çok adet satmaya çalışıyorlar. Herkes büyük riskler alıp bunu yönetmeye çalışıyor. Bu da sıkıntılı"

Konut sektörü, Haziran ayında 4 ay sonra ilk kez tek haneli düşüş yaşamıştı. Bu sektörü umutlandırmıştı. Ama Temmuz ayındaki rekor düşüş ile birlikte, sektörün 7 aylık satış hacim kaybı, önceki yıl aynı döneme göre yüzde 9'u bulmuş oldu. İpotekli satışlardaki düşüş de % 32.5'i buldu.