EUMABOIS Üyesi Alet ve Makina İmalatçıları Artan Sert Metal Maliyetlerinden Şikayetçi
13-09-2011
Avrupa Ağaçişleme Makina İmalatçıları Federasyonu EUMABOIS, yaptığı bir açıklama ile gözlerin bu sefer el aleti imalatçılarına çevrilmesine neden oldu. Federasyonun çatısı altındaki “Alet Grubu” tarafından yapılan açıklamada kriz döneminde hammadde fiyatlarında bir gerileme olmazken, toparlanma süreciyle birlikte hammadde fiyatlarının yükselişe geçmesi üreticileri zor durumda bıraktı.
ARTAN FİYATLARPiyasadaki hammadde açığı ve fiyatlardaki yükseliş, el aletleri imalatçılarını zora sokuyor. 2008 - 2009 yıllarında tarihinin en büyük düşüşünü yaşayan ve dipleri gören makina ve el aletleri sektöründeki talep düzeyi, 2010 yılının ikinci yarısından itibaren yükselişe geçmiş ancak bu sefer üreticiler yüksek hammadde fiyatları nedeniyle sıkıntı yaşamaya başlamışlar. El aleti imalatçıları da zorunlu olarak maliyetlerindeki bu artışı tam da piyasaların hareketlendiği bir dönemde ürünlerinin fiyatlarına yansıtmak zorunda kalıyorlar.
100'de 100'ü AŞAN MALİYETLER
Kriz sırasında orantılı bir biçimde hammadde maliyetlerinin düşmediğini belirten üreticiler, toparlanma ile birlikte gelen bu maliyet artışı nedeniyle son bir yıl içerisinde %100'ü bulduğunu belirtiyorlar. Maliyeti en fazla artan hammaddenin sert metallerin kesiminde kullanılan aletlerin vazgeçilmez malzemesi olan tungsten karpit olduğunu belirten yetkililer 2009'dan bu yana olan artışın fahiş bir düzeyde olduğunu belirtiyorlar.
EN BÜYÜK ARTIŞ TUNGSTEN'DE
2009 yılı ortalarında yayınlanan Metal Bülteni'nde tungsten temelli ticari malzemelerin (ammonium paratungstate) krizin zirve yaptığı dönemde fiyatı metre ton için 200 dolar iken, 2011 Mayıs ayı itibariyle 480 dolara çıkmış olması bunun en çarpıcı örneklerinden. Üstelik bu yıl itibariyle aydan aya %15'i bulan artışlarla karşılaşıyor olmalarının da alışılmışın dışında bir durum olduğunu belirten EUMABOIS Alet Grubu, yine el aletlerinde kullanılan kobalt gibi gibi maddelerde yaşanan küçük maliyet düşüşlerinin ise, alet üreticilerinin toplamdaki maliyet artışlarını karşılamadığının da altını çiziyorlar.
TUNGSTEN'İN %80'İ ÇİN MENŞEİLİ
Raporda bu maliyet artışının nedenlerinden de bahsediliyor ve fiyatların bu kadar artmasında birden çok faktörün etkili olduğu ifade ediliyor. Bunlardan ilki arz - talep dengesiyle ilgili. Belirtildiğine göre, global ölçekte tungstenin %80'i Çin'den sağlanmakta. Aslında tungsten madenlerinin sadece %60'ı Çin'de bulunuyor. Ancak son yıllarda batıdaki birçok maden işletmesinin kapanması, Çin'in sahip olduğu tungsten filizi oranının artmasına neden oldu. Uzmanlar aslında hali hazırda Kuzey Amerika ve Bolivya'da tungsten yatakları olduğunu ancak bunların çıkartılıp tedarikçilere sağlanma sürecinin şu an için hemen hemen imkansız olduğunu belirtiyorlar. Öte yandan Çin dışında bulunan ve kapanan kimi madenlerin yeniden açılması mümükün ve kimi batılı maden firmaları bu konudaki isteklerini belirtiyorlar ancak buralardan pazara belirli bir oranda malzeme sevkiyatı yapılmasının da birkaç yıl alabileceği ifade ediliyor.
ÇİN'DEKİ YASAL DÜZENLEMELER DE ARZI KISITLIYOR
Bir diğer neden de, Çin hükümetiyle ilgili. Diğer tüm az bulunan maden kaynakları gibi, tungsten de Çin hükümetinin ihracat rejimini yeniden düzenlediği bir maden. Bunun doğal bir sonucu olarak da, bu maddenin dünya pazarlarında bulunabilirliği ve tabii fiyatları olumsuz yönde etkileniyor. Çin hükümeti ayrıca iklim değişikliğine yol açan nedenleri engellemek amacıyla kimi çevre koruma tedbirleri alıyor ve bu çerçevede madenlere sağladığı elektrik miktarını azaltıyor. Devlet tarafından planlanan ve kendilerine tahsis edilen yıllık elektrik kotasını doldurdukları için sonbahar aylarında faaliyetlerine ara vermek zorunda kalan Çin tungsten üreticileri de piyasaya verilenmiktarın düşmesine ve fiyatların artmasına neden olmaktalar.
GÖZLER ELMAS'A ÇEVRİLDİ
Talebin artmasına karşın polikristal elmasdaki fiyat değişikliklerinin çok önemli düzeyde olmaması, gözlerin alternatif bir hammadde olan elmasa çevrilmesine neden oldu. Bilindiği gibi elmasın hammaddesi karbondur ve dünyada neredeyse sonsuz denebilecek bollukta karbon bulunmaktadır. Bu da, özellikle ahşap temelli malzeme işleyen makinalarda Pcd olarak bilinen polikristal elmasın ciddi bir alternaif olmasını sağlamaktadır.
HER ALTERNATİF MALZEME AYNI VERİMİ VERMİYOR
Aslına bakılırsa, işlemin verimliliğini ya da kalitesini etkilemeden ağaçişlemede kullanılan sert metallerin yerine alternatiflerinin kullanılması pek de mümkün olmuyor. Çünkü, sertlik anlamında tungsten karbürün eşdeğer bir benzeri , bir alternatifi bulunmamaktadır. Dayanıklığı sağlayan kobalt ile birlikte sert metaller masif ağaç işleme makinalarına gereken herşeyi karşılamaktadırlar. Bu nedenle, maliyetlerin düşürülmesi için yapılabilecek ilk şey, hali hazırda %35 olan geridönüşüm oranlarını artırmaktır. Kesici kenar teknolojilerindeki en son gelişmeler ve gerçekleştirilen kaplama yöntemleri gelecekte daha uzun süreli bir kullanım vadetmekte ve buna bağlı olarak sert metal tüketimini azaltmaktadır. Buna bir alternatif olarak elmas kesici uçların kullanımından bahsedilebilir ama elmasın masif ağaç makinalarında kullanımında kimi yetersizlikleri bulunmaktadır.
ÇÖZÜM ZAMAN ALACAK
Ancak sonuçta tüm bunlar bugünkü soruna kalıcı bir çözüm getirmekten uzaktır. Elverişli ekonomik koşullar talebin yükselmesi ve arzın düşmesini sağladığı sürece ağaçişleme makina ve aletlerinde yükselen maliyetlerle uğraşılmak zorunda kalınacaktır. EUMABOIS'nın raporunda da belirttiği gibi, belirli bir vadede yeni kesici uç ve kenar malzemeleri piyasaya girecek ve hammadde tedarikçileri anlamlı alternatifler sunabileceklerdir kuşkusuz ama tüm bu çözümlerin belirli bir zaman alacak olması, istenen sonuçlara hemen ulaşılamayacağını gösteriyor.