Her Interzum fuarında olduğu gibi bu yıl da dünya ahşap ve mobilya endüstrilerinin birçok kurum ve kuruluşu çeşitli toplantılar düzenlediler. Yayın grubumuzun da hazır bulunduğu toplantılar arasında, Avrupa Panel Federasyonu’nun düzenlediği ve başkan Ladislaus Döry’nin değerlendirmeleri de bulunuyordu. EPF Genel Sekreteri Kris Wijnendaele’nin yönettiği ve FSM üyelerinin de aralarında bulunduğu basın mensuplarının sorularının da yanıtlandığı toplantıda, başkan Döri’nin açıklamaları, iki yıl önceki kadar olumsuz olmasa ve belirli bir toparlanma sürecine girilmiş olsa da, Avrupa panel imalatçılarının durumunun pozitife geçmekte oldukça zorlandığı yönünde idi.

AVRUPA PANEL FEDERASYONU
25 Mayıs 2011 tarihinde Koelnmesse fuar alanı konferans salonlarında düzenlenen toplantının hemen başında, Avrupa Panel Federasyonu Başkanı Ladislaus Döry, öncelikle federasyon ve faaliyetleri hakkında kısa bilgiler verdi.
Günümüzde 25 ülkeden 125 firma, 11 birlik ve 30 kadar enstitünü biraraya getiren ve kuruldukları 1 Ocak 1999 tarihinden bu yana on yılı aşkın bir süredir faaliyetle bulunan Avrupa Panel Federasyonu EFP, yonga levha, mdf ve osb üreticilerinin ulusal yapılanlamalarını biraraya getiren bir çatı örgütü konumunda.
Ahşabın panellerin tanıtım ve kullanımını artırarak sektörün gelişimine katkıda bulunmayı hedefleyen federasyon, bu çerçevede sektör içi haberleşmeyi sağlıyor, çalışma grupları oluşturuyor, yıllık yaporlar yayınlıyor, bilimsel teknik araştırmalar yapıyor, çevre sorunlarına eğiliyor, ülke ve bölge raporları yayınlıyor ve çeşitli konferans ve paneller düzenliyor.
Birliğin geri dönüşüm, iklim değişikliği ve bioenerji gibi konularda yoğun çalışmaları var.

AVRUPA AĞAÇİŞLEME ENDÜSTRİSİ
Veriler incelendiğinde Avrupa ağaç işleme endüstrisinde (AB’ye üye 27 ülke itibariyle) faaliyet gösteren irili ufaklı 350 bin kuruluşun 2 milyonu aşkın kişiyi istihdam etmekte ve toplamda yıllık 200 milyar Euro’luk bir iş hacmine sahip olduğu görülmektedir. Bu rakam iki yıl once 230 milyar Euro civarında olduğuna gore, kriz dönemi sırasında %15 civarında bir düşüşün yaşandığı söylenebilir.
Avrupa ahşap işleme endüstrisi üretiminin yaklaşık yarısı (%48’inin) mobilya imalatında, beşte birlik bölümü (% 19’u) inşaat ve parke endüstrilerinde, % 15’i sawing, planing ve impregnating, % 10’u ahşap panellerde, % 4’ü ambalaj sanayinde, kalanı ise diğer sektörlerde kullanılmaktadır. Yine iki yıl öncesiyle karşılaştırıldığında, mobilya üretiminde panel kullanımında küçük de olsa (%1 oranında) bir azalma olduğu söylenebilir.

AHŞAP TEMELLİ PANELLER
Türkiye ve Rusya’nın rakamları dışarıda bırakıldığında, Avrupa Panel Federasyonu’na üye 25 ülkenin 2010 yılı itibariyle alt sektörlere gore gerçekleşen üretim hacimleri şöyle: Yonga levha (30.8 milyon m3), MDF (11.5 milyon m3) ve OSB (3.6 milyon m3). Bu rakamların üretim kapasitelerinin altında kaldığını belirterek, teker teker ele almakta fayda var.

Yonga Levha üretim kapasitesi
Avrupa Panel Federasyonu’nun en son açıkladığı verilere gore, 2010 yılında yonga levha üretim kapasitesi 41.5 milyon m3 civarında olup, bir önceki yıla gore % 1.2 oranında bir gerileme olmuştur. Söz konusu gerilemenin 2011 yılında yaklaşık %5 oranına kadar yükseleceği öngörülmektedir.
Bu gerilemenin ana nedenleri arasında geçtiğimiz yıl başta Almanya (250,000 m3), İsveç (150,000 m3) ve Fransa’da (110.000 m3) olmak üzere kıta genelinde kapanan fabrikalar bulunmaktadır. Bu ülkeler içerisinde 480.000 m3’lük bir kapasite artışına sahip olan Romanya’nın yerinin ayrı olduğu belirtmeliyiz.
Sunulan raporda, kıta çapında yonga levha tüketimi ise ancak 28.5 m3 civarında kaldığı belirtilmektedir.

MDF üretim kapasitesi
Avrupa ülkelerinin toplam MDF üretim kapasitesi 2010 yılında pozitif bir seyir izlemiş olup, bir önceki yıla gore % 2 oranında artarak 15.5 milyon m3’e ulaşmıştır. Ancak başkan Döry bu artışın sürmeyeceğini ve totalde 2011 yılını %5’lik bir düşüşle kapatacağını ifade ediyor. Avrupa çapında reel MDF tüketimi ise, toplam kapasitenin yaklaşık 5 milyon m3 eksiğiyle 10.7 milyon m3 civarında gerçekleşmiştir.

OSB üretim kapasitesi
Avrupa çapında OSB kapasitelerine göz atıldığında, daha pozitif bir tablo ile karşılaşmaktayız. 2010 yılı itibariyle bir önceki döneme gore total OSB üretim kapasitesi tüm ülkeler toplamı bazında %11’lik bir atışla 4.9 milyon m3’e ulaşmış olup, bu rakamın 2011 yılında da değişmeyeceği öngörülmektedir. Örneğin diğer ülkelerdeki düşüşlere karşın yapılan son yatırımlar ile Romanya’nın yılı 300.000 m3’lük bir kapasite artışıyla bitirmesi beklenmektedir. 2010 yılında tüm Avrupa’da gerçekleşen reel OSB üretimi ise toplam 3.6 milyon m3 kadardır.
Toplantı sırasında ekibimizin sorusu üzerine Avrupa Panel Federasyonu Başkanı Ladislaus Döry, istatistiklere Türkiye ve Rusya’nın da dahil olması halinde rakamların değişeceğini, özellikle Türkiye’nin gerek yurt içinde, gerekse yurtdışında Romanya, Rusya gibi ülkelerde gerçekleştirdiği yatırımlarla bu tabloya pozitif bir katkıda bulunduğunu ifade etmiştir.

SORUNLAR,
SORUMLULAR,
BEKLENTİLER…

Toplantın soru - cevap bölümünde başkan Döri, son iki yıl içerisinde global çapta yaşanan ekonomik gelişmelerin Avrupa ahşap temelli panel endüstrisine olumsuz olarak yansıdığını, gelinen noktada Avrupa’nın birçok ülkesinin panel üretiminden çekildiği gerçeğini ifade ederek, 2010 yılı itibariyle olumlu kıpırdanmalar olamsına karşın, panel endüstrisinde toporlanma sürecinin oldukça yavaş bir seyir izlediğinin altını çizdi.
Başlıca sorunları arasında kuşkusuz maliyet artışlarının geldiğini belirten Döry, bu nedenle üretimin Avrupa’nın Doğu’suna ve Asya’ya kaymakta olduğunu da söyledi. 2010 yılı itibariyle maliyet artışlarında başı % 15 oranıyla reçine, %10 oranıyla enerji ve emprenye kağıt çekerken, diğer artan kalemler arasında ise %8 ile odun, %5 ile nakliye ve %3 ile de işçi ücret lerindeki artış rol oynamış.

EN BÜYÜK SORUN:
AHŞAP BİOKÜLEDEN ENERJİ KULLANIMI
Ancak, panel imalatçılarının en önemli sorunları arasında hammadde sıkıntısının ayrı bir yeri olduğunu ifade eden Döry, odundan enerji elde etmeye yönelik bioenerji politikalarının olumsuz etkilerine özellikle vurgu yapıyor. Toplantı sırasında orman kaynaklarının zaten kısıtlı olduğunu ve bu kaynakların yanlış politikalar ve promosyonlar ile giderek daha fazla oranda enerji elde edilmesine ayrıldığını söyleyen Döry, bunun da panel üreticilerin gereksindiği hammadde kaynaklarında açıklar oluşmasına yol açtığı önemle belirtti. Enerji elde etmek için çok farklı kaynakların bulunduğunu, ama panel üretimi için ağaçtan başka bir alternatifin olmadığını belirten Döry, Hamburg Ünivesites’inin yaptığı araştırmaya göre 2010 yılına gelindiğinde orman ürünlerinin % 43’ü gibi çok önemli bir oranının enerji kullanımında kullanılmakta ve böyle gitmesi halinde bu oranın 2020’de %51’e, 2030’da ise %54’e kadar çıkacağı öngörülmekte. Bu da üretimde kullanılan ağaç malzeme oranının 2010, 2020 ve 2030 yıllarında sırasıyla %57, %49 ve %46 oranlarına kadar düşeceği anlamına geliyor.
Odunluk ahşap ile sanayi üretimi malzemesi olarak kullanılan ahşabın arasındaki bu denge / dengesizliğin sadece panel endüstrisini değil, ahşabı malzeme olarak kullaılan tüm endüstrileri olumsuz olarak etkileyeceğini belirten Döry, federasyon ve bağlı dernekler olarak sorunlarının çözümü konusunda çeşitli eylemlerde bulunduklarını belirtiyor.
Avrupa Panel Federasyonu, bugüne kadar konuya ilişkin olarak bölgesel, ulusal ve Avrupa düzeyindeki parlamentolara soru önergeleri vermiş, TV yayınlarına katılmış, çeşitli basın organlarında 200’ü aşkın makale yayınlamış, “Yeterli Ormanımız Yok”, “Ağacı Yakmayın, Kullanın”, “Yok Etmeyin, Yapın” sloganları eşliğinde basın toplantıları, miting ve yürüyüşler gibi çeşitli etkinlikler gerçekleştirmişler. Amaçlarının sürdürülebilirlik kavramından çevre koruma faktörlerine kadar birçok konuyu bu çerçevede işleyerek belirli bir bilinç oluşturmak olduğunu söyleyen başkan Döry, sözlerine son verirken konuya ilişkin olarak Avrupa Parlamentosunun geerkli adımları atacağı konusunda umutlu olduğunun altını bir kez daha çizdi.