DÜNYAYA GENEL BAKIŞ

Dünyada üretim 2013 yılına kadar istikrarlı bir yükseliş gösteriyor

Biz wood based panel industry olarak anılan ağaç bazlı levha sektörü deyince MDF, yonga levha, OSB, laminat parke, kapı yüzeyi , kontrplak ağırlıklı ürünleri, yani levha grubunu kastediyoruz. Bu sektörün istatistiklerine göz attığımızda, dünyada levha üretiminin 2009 ve 2013 yılları arasında istikrarlı bir yükseliş gösterdiği ve bu yükselişini devam ettirdiği gözlenmektedir. Buna gore; 2009 yılında 266 milyon m3 olan üretim miktarı 2013 yılında 315 milyon m3e yükselmiş, yani bu dönem arasında ağaç bazlı levha sektörünün ortalama büyüme oranı compound annual growth rate dünya genelinde %3.44 olarak gerçekleşmiştir. (TABLO 2)

AĞAÇ BAZLI LEVHA SEKTÖRÜ

Araştırmalar, yongalevha ve MDFde tüketim miktarının 2017 yılında 225 milyon m3e ulaşmasının beklendiğini göstermektedir. Bu tabloda Asya Pasifik bölgesinde devam etmesi beklenen üretim artışının Çin ihracatından kaynaklanacağı düşünülmektedir. (TABLO 3)

2013 yılı itibariyle ağaç bazlı levha sektöründeki dağıtımın şöyle olduğu görülmektedir: MDF üretimi 85.3 milyon m3, yonga levha 83.9 milyon m3, OSB 22.3 milyon m3, laminat parke 7.4 milyon m3, kapı paneli ise 1.0 milyon m3. (TABLO 4)

Bunların dağılımı aşağıda verilmiş olup, başı % 28 ile MDF üretiminin çektiğini görmekteyiz bunu %27 ve %28 ile yonga levha ve kontrplağın çektiğini görmekteyiz. (TABLO 5)

Avrupada sektöre bakacak olursak, 67 milyon m3 civarında bir üretim gerçekleşmiş olduğunu görmekteyiz 2013 yılında. Ancak burada gördüğünüz gibi oldukça durağan bir yapı var. Rakamlar burada neredeyse bir doyma noktasında gelindiğini, büyümenin durduğunu, hatta bir miktar küçülme olduğu göstermektedirler. (TABLO 6)

GLOBAL YONGA LEVHA PAZARI

Global yonga levha pazarında ise üretimin %2lik bir ortalama büyüme ile 82 milyon m3 civarında olduğu görülmektedir. Avrupa ise daha farklı bir seyir göstermekte olup, oldukça durağan bir yapı olduğunu hatta rakamlarda bir miktar gerileme olduğunu görebiliriz. Ürün bazında ilk iki ürünün %53 ile yonga levha ve %15 ile MDF olduğunu görmekteyiz. (TABLO 7)

Avrupada ise yonga Levha sektöründe 2010-2012 yılları arasında 2,8 milyon m³ kapasite azalışı olmuş, Bazı tesisler kapanmış, üretime son vermiş, buna mukabil kapasite kullanım oranları da iyileşerek 2012de %78 olmuştur. (TABLO 8)

Avrupa Yonga Levha sektöründe 2010-2012 yılları arasında 2,8 milyon m³ kapasite azalışı olmuş, kapasite kullanım oranları da iyileşerek 2012de %78 olmuştur. (TABLO 9)

Avrupa ahşap levha sektörünün önemli sürükleyicileri Türkiye ve Rusya mobilya endüstrileridir

Yapılan araştırmaların geneline göz atıldığında AB ile sınırlı kalmayan, Rusya ve Türkiyenin dahil edildiği Avrupa coğrafyasında özetle aşağıdaki önemli tesbitleri yapmak mümkündür:

2012 yılında Avrupada 38.5 milyon m3 levha yonga tüketilmiştir.

2020 yılında tüketimin 47.2 milyon m3 ulaşması beklenmektedir.

Rus ve Türk mobilya endüstrileri ana büyüme sürükleyicileridir ki bu çok önemli bir bilgidir.

Bir diğer önemli nokta 2020ye gelindiğinde Avrupadaki tüm yonga levha tüketiminin %56sının, Doğu Avrupada tüketilmesinin beklenmekte olduğudur.

Endüstrideki dönüm noktası ise, 2013/2014 döneminde Rusyanın Almanyayı geçerek Avrupanın en büyük yonga levha pazarı haline gelmesidir.

Avrupadaki talep artışına bakacak olursak 2013 2020 yılları arasında ortalama senaryoda %2.5lük bir büyüme oranı beklenmektedir ve 9 milyon m3 ilave bir tüketim kapasitesi oluşacaktır.

Öte yandan pazar araştırmaları Avrupa yonga levha sektöründe en çok alım yapanın mobilya sektörü olduğunu ortaya çıkartmıştır. Yonga levhanın %82si mobilya sektörü tarafından tüketilmektetir. Bunu inşaat, kapı ve diğerleri izlemektedir. Yoğun talep yaratan ülkelerin ise Almanya, Polonya ve İtalya olduğu görülmektedir. (TABLO 13)

GLOBAL MDF PAZARI

Global MDF sektörü üretimi yılda %9 oranında büyümektedir. 2012 yılı itibariyle yine 82 milyon m3 civarında bir üretimin söz konusu olduğu görülmekte. İlhalat 14.5 milyon m3 civarında gerçekleşirken ihracatın ise 16.2 civarında olduğunu ve görünür tüketimin ise üretimin çok az altında 80.6 milyon m2 civarında seyrettiğini söyleyebiliriz. (TABLO 14)

2008-2012 global MDF üretimlerine bakıldığında Türkiyenin yıllık ortalama %20 büyüme ile Çinden sonra pazarın ikinci büyük üreticisi haline geldiği ve 4.000 milyon m3lük bir üretim hacmine sahip olduğu görülmektedir. Daha sonra sırasıyla Polonya (2.3 milyon m3), ABD (1.4 milyon m3)nin geldiğini, bunları, 1.5 ve 1.4 milyon m3ler ile Almanya ve nın takip ettiği görülmektedir. (TABLO 15)

Avrupa MDF / HDF Sektörü 2010-2012 yılları üretim miktarına bakıldığında mobilyanın yine %51 ile başta olduğunu ve bunu %29 ile zemin kaplamalarının takip ettiğini görmekteyiz. Daha sonra %11 ile inşaat, %8 ile kapı sektörü gelmektedir. (TABLO 17)

GLOBAL OSB PAZARI

Global OSB pazarında ise ortalama büyüme %3.2dir 2011 2013 yılları arasında ve 2013 yılı itibariyle de dünyada 34.3 milyon m3lük bir üretim söz konusudur. Bunun 7.116 m3ü ithal edilmekte 8.194 milyon m3ü ise ihraç edilmektedir. Görünür tüketim ise üretime oldukça yakın, yanı 33.2 milyon m3 civarında gerçekleşmektedir. (TABLO 18)

TÜRKİYEYE GENEL BAKIŞ

Türkiyeye bakacak olursak ağaç bazlı levha sektörünün son 7 yıl içinde %6 bir büyüme yaşadığını görmekteyiz ki bu Türkiyenin yıllık büyümesinin üzerindedir. Krizin başında küçülme yaşayan Türkiye mobilya pazarında, 2009 yılında Mobilya Sektöründe 9 aylık bir süre için geçerli olan KDV indirimi, sektörün toparlamasını sağlamıştır.

Sektöre son 2 yılda yaklaşık 2,6 milyon m3 yeni kapasite girmiştir. Yatırımın ;1,39 milyon m3ü Yonga levha 1,230 milyon m3ü MDF olarak yapılmıştır. (TABLO 20)

Sektörde toplam 34 tesis mevcut olup, bunlardan 16sı Yonga levha, 16sı MDF , 2si OSB üretmektedir. (TABLO 21)

Sektördeki kapasite kullanım oranları ortalama Yonga levha için % 70, lif levha için ise %74dir. (TABLO 22)

Türkiye, Ağaç Bazlı Levha Sektörü kapasite olarak Avrupanın önemli ülkelerindendir. Gerçekten MDFde Türkiye Avrupada 1. sırada, yonga levhada Rusya ve Almanyadan sonra 3. sırada, laminat parkede ise üretim kapasitesi olarak Almanyanın ardından ikinci sıradadır. Bunlar Türkiyenin Avrupada sektörümüz açısından nereye geldiğini göstermekte olan ülkemiz ve sektörümüz açısından oldukça önemli verilerdir. (TABLO 23)

Bu arada, şirketimiz KASTAMONU ENTEGRE, bugün 4.55 milyon m3 yıl kapasitesi ile sektöründe Avrupanın 4. dünyanın ise 9.cu büyük firmasıdır. Şirketimiz Türkiye için çalışan dünya için üreten bir felsefe ile son 10 yıl içerisinde yaptığı yatırımlarla hız kesmeden büyümeye devam etmiş ve önemli bir noktaya gelmiş olup, halen yurtdışında yatırım yapan tek firma konumundadır. Bulgaristan, Romanya, Bosna Hersek tesislerimiz üretimde olup, en son Rusyadaki tesisimiz ise geçtiğimiz Mayıs ayında üretime geçmiştir. Biz artık Türkiyeyi sadece 76 milyonluk bir nüfus olarak görmüyoruz, etrafımızdaki coğrafya ile 1 milyar kişiye yaklaşan bir hedef pazar olarak görüyoruz ve yatırımlarımızı buna gore şekillendiriyoruz. Romanyadan Hindistana kadar olan coğrafya içerisinde ilk 3 konumundadır. Bu veriler aynı zamanda sektörümüzün büyüklüğünü de göstermektedir. Örneğin KASTAMONU ENTEGRE her gün 500 kamyon yükleme yapmaktadır. Bu önemli bir venidir ve bu noktaya nasıl gelindiğini göstermektedir.

Dünyaya baktığımızda MDFde Türkiyenin Çinin ardından 5.14 milyon m3 kapasite ile ikinci sırada olduğunu, yonga levhada Çin, ABD, Rusya ve Almanyanın ardından 5. sırada olduğunu, laminat parkede ise 110 milyon m3 kapasite ile Almanya ve Çinin ardından 3. sırada olduğunu görmekteyiz. Bu laminat parke kapasitesi ile Türkiye kendi iç talebini rahat rahat karşılayacak bir durumdadır. (TABLO 24)

TÜRK YONGA LEVHA PAZARI

Türkiyede yonga levha miktarsal olarak %45 ile en çok satışı yapılan ürün grubu olup, bunu %37 ile MDF, %13 ile parke izlemektedir. (TABLO 25)

2013 yılında 3,2 milyon m3 olan üretimin 2014 yılı sonunda 3.5 milyon m3e çıkması beklenmektedir. 2007den 2013e kadar % 7 ortalama ile büyümüştür. (TABLO 26)

TÜİKden aldığımız verilere göz attığımızda Türkiyede yonga levha pazar talebinin hala %7lik bir kısmının ithalatla karşılandığını görmekteyiz. (TABLO 27)

TÜRK MDF PAZARI

MDF pazarı ise Türkiyede son 7 yılda Türkiyede %6.48lik bir büyüme göstermiştir. MDFnin işlenebilir olması ve laminat pazarındaki büyüme bundan en büyük etkendir. Bu büyük oyuncular sektörün % 50sinden fazlasına sahiptir. Pazar talebinin %7si ise ithalatla karşılanmaktadır. Yine MDFde de %11 civarında ithal ürünün Türkiyede pazarına girdiğini görmekteyiz ki bu da biraz üzücü bir durum aslında. İthal parke ağırlıklı olarak Romanyadan gelmektedir. (TABLO 28)

TÜRK PARKE PAZARI

Son 7 yılda %5,95lik bir CAGR ile büyüyen Ağaç Bazlı Levha Sektöründe en hızlı büyümeyi % 7.87 ile parkede görmekteyiz. Bu büyümenin tetikleyicileri arasında duvardan duvara halı trendinin yavaş yavaş kaybolması, laminat parkenin daha ekonomik olması, inşaat sektöründeki gelişim vb etkenleri saymak mümkündür. (TABLO 30)

2013 yılında 110 milyon m2lik bir pazar olduğunu görmekteyiz. Bu şu demektir : 1 milyon evden bahsediyoruz. Yani her yıl 1 milyon konuta laminat parke kaplanıyor ki, bu çok büyük rakamdır. Türkiyedeki pazarın ne kadar dinamik olduğunu görebilirsiniz. Gerçekten Türkiye %66sı 40 yaşın altındaki nüfusuyla bölgenin en dinamik ülkesi ve son derece büyük gelişme potansiyeline sahiptir. Bu nedenle de yabancı yatırımcılar gözünü bu pazara dikmiş konumdadır. Yerli üreticiler de yapmış oldukları yatırımlarla pozisyonlarını o kadar güçlendirdiler ki, bu saatten sonra yabancıların Türkiyede büyük bir pazar payı almaları zor.

LAMİNAT PARKEDE ALMANYAYA AÇILAN DAMPİNG DAVASI

Ancak yine de özellikle laminat parkede pazarın %27sini ithal edilen parkeler oluşturuyor ki, bu gerçekten çok yüksek bir orandır. Üstelik bu rakam alınan tedbirler ile %27ye düşmüştür 2013te. 2014te özellikle dövizdeki yükselme ile bir miktar daha geriledi bu oran. Bu arada geçtiğimiz yılın Aralık ayında Almanyaya açılan bir damping davası var ki bunun da öyküsü ilginçtir.

Önce ekonomi bakanlığına gititğimizde böyle birşey olamaz, Avrupaya damping davası açılamaz yaklaşımıyla karşılaşmıştık önce. Ama zaman içerisinde çok iyi bir çalışma yaptık. Bizzat benim yürüttüğüm ve çok güzel verilerle hazırlanmış pazar analizleri ile sonunda ikna ettik ve ithalat genel müdürlüğü resmi gazetede yayınlayarak davayı açtı.

Tabii Avrupadakiler anlam veremediler ve sordular neden böyle bir davayı açtığımızı. Çünkü kendi ülkelerinde 8 Euroya sattıkları parkeyi, Türkiyede 3.8 Euroya satarak pazarı bozan dampingli bir durum ortaya çıkıyordu. Zaten yüksek kaliteleri ile bilinen Alman markalarının daha pahalı satabilecekleri ürünleri bu kadar ucuza satmaları haksız bir rekabete yol açıyor. Üstelik odun fiyatları Almanyada bizim yarımız kadar yani üretimde böyle bir avantajları da var. Sonuç olarak damping mevzuatına gore de yurt içinde satılan mal yurtdışında % 3den fazla bir marjın altında bir fiyata ve daha aşağı satılıyorsa bu dampinge girer. Bizim burada ise çok ciddi neredeyse bir misli bir fark var, yani % 100lük bir damping söz konusu.

Öte yandan, Türkiye pazarında Alman malı parkeleri satan firmalar ise çok büyük firmalar değil, 10 kişinin çalıştığı, belki küçük bir deposu olan belki buna bile sahip olmayan sadece kiralayan yani istihdama katkısı olmayan firmalar bunlar. Ve bu küçük bayiler, bu parkeleri satarak sektörde 1 milyar Euronun üzerinde yatırım yapmış son derece modern tesisler kurmuş yerli üreticileri zor durumda bırakıyorlardı. Biz de buna karşı bir önlem almalıydık. Böylece hem kur hem devam eden damping süreci ile 2014 yılında ithalat oranının %27inin de altına indiğini biliyoruk ama kesin rakamlar henüz elimizde yok.

TÜRK OSB PAZARI

Türkiyede OSB kullanım alanları giderek yaygınlaşmakla beraber henüz bu pazar yeterince büyümemiştir. 2013 yılında Türkiyede 312 bin m3 OSB satılmıştır. Ama yine de 2007den 2013e baktığımızda OSB satışlarının ortalama %11 civarında bir büyüme gösterdiğini söyleyebiliriz. (TABLO 32)

Henüz Türkiyede yeterli büyüme olmadığı için OSB pazarının ithalat ağırlıklı bir pazar olduğunu görmekteyiz. TÜİK istatistikleri iç pazarda kullanılan OSBnin %62sinin ithal edilmekte olduğunu %45ini de yerli üretimle karşılandığını görmekteyiz. (TABLO 33)

TÜRKİYEDE AĞAÇ BAZLI LEVHA SEKTÖRÜNÜN TRENDLERİ

Türkiyede Ağaç Bazlı Levha Sektörü trendlerine baktığımızda MDFde talebin talebin2012 22020 aralığında %3.4 ortalama büyüyeceğini görüyoruz. Analizlerde üç senaryo bulunuyor. Dinamik, ortalama ve durağan senaryolar. Biz tabii ortalama senaryo verilerini baz alıyoruz. Bu Türkiye adına güzel bir haber ve pazarda büyüme devam edecektir.

Yonga levhaya baktığımızda da %4.3lük bir büyüme söz konusu olacaktır. Bu da tabii Türkiyenin gerçekten çok iyi bir pazar olduğu ve hammadde alanında iyi bir destek alınırsa levha sektörünün ve buna bağlı olarak mobilya sektörünün önünün son derece açık olduğu görülmektedir.

Yerli üreticiler bugün gelinen noktada gerçekten dünya devleriyle kelimenin tam anlamıyla rekabet edebilecek bir düzeye geldiler. Dekor kağıttaki trendleri yakından takip eden ve bunları anında uygulayabilen bir teknolojiye sahipler. Ürün gruplarıyla pazarın tüm ihtiyaçlarını (sadece renk değil, farklı, parlak yüzeyler ve diğer tamamlayıcı ürünlerle) karşılayabilen son derece başarılı bir konumdalar. Kalite anlamında yerli üreticilerinin ürünlerinin dünya devlerinden hiçbir farkları olmadığı gibi kimi ürün gruplarında daha bile başarılı olduklarını söyleyebiliriz. Kapasiteler de son derece büyüdü son dönemlerde. Dolayısıyla levha sektörü olarak Türk mobilya endüstrisine çok iyi bir destek verdiğimizi düşünüyoruz. (TABLO 35)