Doç. Dr. Abdulkadir MALKOÇOĞLU
Karadeniz Teknik Üniversitesi Orman Fak., Orman End. Müh. Bölümü/TRABZON
akmalkocoglu@gmail.com


Öğr. Gör. Dr. Nurdan ÇETİN YERLİKAYA
Yalova Üniversitesi Yalova Meslek Yüksekokulu/YALOVA
ncyerlikaya@gmail.com

1 Giriş
Mobilya; işlevsel değeri ile ortamların kullanırlığını, estetikliği ile güzel görünüp görünmemesini etkileyen ve yaşanılan veya çalışılan yerlere sıcak, zevkli ve renkli bir yapı sağlayan, sanat ve tekniği birleştiren bir üründür. İnsanoğlu yüzyılladır kasabalardan kentlere, konutlardan işyerlerine, iç veya dış ortamlarda sayısız çeşitlilikte ve yapıdaki mobilyalardan yararlanarak yaşamlarını sürdürmektedir. Uygun olarak planlanan ve tasarlanarak üretilen bir mobilya insanın zevk alma ve kültürel zenginliğinde yeni bir dünya oluşturabilmektedir. Plan, istenilen amaçlara ulaşmak için uygulanacak bir dizi kararların ortaya konulmasını içeren bir süreçtir. Planlama; insanın sosyal hayat ile üretim ve tüketim vb. gibi her alandaki düzeyini arttıran en etkili ve verimli bir olgudur. Kısaca, yaşamın her aşaması ve uygulamasında öncelik gerektiren kavram olarak düşünülebilir.

2. Delgi Planlarının Önemi Amaçları ve Yararları
Mobilya, klasik veya modern biçimlerde yüzyıllardır üretilmektedir. Mobilya üretiminde taşıyıcı, kaplayıcı ve bağlayıcı çok çeşitli yapı ve özelliklerdeki malzemelerden yararlanılmaktadır. Bunların yanında; kumaşlar, süngerler vb. döşeme malzemeleri, çok çeşitli birleştirmeler, ellikler, kilitler, menteşeler gibi donatı elemanlarından da rahatlık, işlevsellik ve estetiklik bakımından yararlanılmaktadır. Bu malzemelerin çeşitliliği ve özellikleri mobilyanın yapım tekniğinde, tasarımında, görünümünde, estetikliğinde ve mekaniğinde oldukça önemlidir.
Delgi planları; mobilyayı oluşturan elemanların konumlarından ölçülerine, birleştirme yöntemlerinden elliklere, menteşelere kadar bütün ürün donatılarını kapsamaktadır. Planlar; delgi no'ları, mobilya elemanları ve birleştirmelerin ölçüleri, arkalıkların yerleştirileceği kiniş, parça kenarlarının kaplanmasına kadar gerekli ayrıntıları içeren bilgileri kapsamaktadır. Mobilya üretiminde delgi planlarının önemi, amaçları ve yararları aşağıdaki gibi belirtilebilir.

2.1. Delgi Planlarının Önemi ve Amaçları
Mobilyada en basit işlemlerde bile, uygun bir delgi planı yapılması gereklidir. Aksi durumunda; işlemler kolay ve seri yapılamamakta, üretim kapasitesi ve ürün kalitesi düşmektedir. Örneğin; kavelalı birleştirme yöntemine göre üretilecek masif bir sandalyede, oturak kısmı taşıyıcı elemanları veya kayıtları uç kısımlarındaki delgi yerleri enine kesitin tam ortasında olmadığı durumda, delgi işlemi bir işlem yerine iki işlemde gerçekleştirilerek önemli kapasite düşüşlerine yol açacaktır. Bunun yanında, montaj aşamasında ise o eleman sandalyenin sağ veya sol yan parçası olarak işleme tabi tutulduğunda, montajındaki seçim kısıtlı olacak ve tek taraflı kullanılacaktır. Bu da o elemanın yüzey veya kenarlarındaki görünüm kalitesi bakımından herhangi bir seçenek sağlayamayacak ve kaliteyi düşürecektir.

Herhangi bir mobilyanın seri üretimdeki parti miktarı birkaç yüzden birkaç bine kadar olabilmektedir (1,2). Mobilyaların her biri birçok elemandan oluşmakta ve bunlar bir veya daha fazla delgi işlemi gerektirmektedir. Çeşitli mobilyalarda bu ve benzeri birleştirmeler farklı teknik uygulamaları gerektirecek ve üretimde işlem sayısı oldukça artacaktır. Mobilyanın herhangi bir elemanı için işlem sayısının tek işlem de olsa azaltılması düşünüldüğünde, delgi planlarının sadece kapasite yönünden önemi daha iyi anlaşılabilecektir.

Çeşitli mobilya konstrüksiyonlarında birleştirme dirençleri ile ilgili birçok araştırma yapılmıştır. Bunlardan özellikle kabin tipi mobilyalarda stoplar ve kavelalar arası uzaklıklar üzerinde daha çok durulmaktadır. Stoplarla ilgili çalışmalarda genellikle düşük stop miktarları (50-60 mm) ile levha kalınlığı artışının dirençleri arttırdığı açıklanmaktadır (3, 4, 5, 6). Kavela merkezleri arasındaki uzaklıklarında ise, çok düşük ve çok yüksek miktarların düşük değerler gösterdiğini ve en yüksek direnç değerlerinin 96 mm, 128 mm (4, 6, 7, 8) ve 160 mm (4, 6) kadar elde edildiğini belirtilmektedir.

Delgi planının amacı; mobilya elemanlarının basit ve seri olarak birleştirilmesi ile dayanıklı ürünler yanında, kapasite artışı, ekonomik ve verimli çalışmaların yapılmasını sağlayarak ürünün pazardaki rekabet düzeyini arttırmaktır.

2.2. Delgi Planlarının Yararları
Mobilya üretiminde herhangi bir ürünün delgi planlarının yapılmasının birçok yararı vardır. Bunlar aşağıdaki gibi belirtilebilir:

1. Mobilya birleştirmelerinde en yüksek direncin sağlanması.
2. İşlem sayısının azaltılarak üretim kapasitesinin arttırılması.
3. Mobilya elemanlarının farklı makinelerdeki işlemleri arasında uyumun sağlanması.
4. Montaj işlemlerinin basitleştirilerek kolaylıkla ve seri yapılmasının sağlanması.
5. Hem delgi hem de montaj işlemlerinde işçilik giderlerinin azaltılması.
6. Üretimde elemanların konumlandırılmasının basit ve çok yönlü olarak yapılması ile ürün kalitesinin arttırılmasıdır.

3. Mobilya Üretiminde Delgi Planları Uygulamaları
Mobilya üretiminde delgi planları, hem atölyeler hem de fabrikalarda teknik verilerden yararlanılmadan çoğunlukla geleneksel yöntemlere göre yapılmaktadır. Ayrıca, üretimde yaygın olarak uygulanan bazı birleştirme yöntemleri ve onların standartlarından yararlanılmaktadır (1).
Planlar çoğunlukla metal bağlantılarla masif mobilyalarda kavelalı veya lamba-zıvanalı birleştirme yöntemlerini (BY), kabin tipi mobilyalarda ise kavelalı BY delgi işlemlerini içermektedir. Özellikle kabin tipi mobilyalara ellik, menteşe vb. aksesuarların montajı için de delgi işlemleri uygulanmaktadır. Bütün bunların yanında, delgi planlarının özellikle mobilya konstrüksiyonu birleştirme dirençleri ile ilgili araştırma verilerine dayandırılarak yapılmasında, ürün dayanım performansını artırması yönünden önemli yararlar bulunmaktadır.

Planlar atölyelerde ürün resminden yararlanarak ustalar tarafından yapılmaktadır. Fabrikalarda ise, daha kapsamlı olarak hazırlanan ürün dosyasına göre yürütülmektedir. Dosyada üç ana unsur göz önünde bulundurulmaktadır. Bunlar:

1. Mobilya ürününün ölçekli resmi ve kesit şekilleri.
2. Mobilyayı oluşturan elemanların veya parçaların malzeme çeşitleri, miktarı, net ve toleranslı ölçüleri.
3. Delgi planları olarak belirtilebilir.

Ayrıca; özellikle sökülüp takılır (demonte) mobilyalar için hazırlanan ve montaj işlemlerini gösteren şekilli talimatları içeren kitapçıklar da ambalajlarda tüketicilere sunulmaktadır (9). Çeşitli birleştirme yöntemi ve donatıların yerleştirileceği bağlantı yerleri veya boşlukların işlemleri basit veya modern çok çeşitli makinelerle gerçekleştirilmektedir.

3.1. Birleştirme Yöntemleri ve Bağlantı Elemanları
Mobilya üretiminde 10 binin üzerinde birleştirme yönteminin uygulandığı belirtilmektedir (9). Ancak, günümüzde geleneksel üretime oranla seri üretimlerde bu yöntemler standardize edilerek sınırlandırılmıştır (1, 10, 11). Bunun yanında, her bir birleştirme yöntemi veya donatı elemanı (ellik, menteşe, kilit vb) biçim ve ölçüleri ile oldukça farklılıklar göstermektedir (12, 13, 14). Birleştirme yöntemlerinden metal bağlantılar 20 yy ortalarında (1953) ilk patentli ürün olarak sökülüp-takılır veya demonte mobilyaların (STM/DM) üretiminde kullanılmaya başlanmıştır (9). Bunlar, genellikle geleneksel birleştirme yöntemleri (kavelalar, lamba-zıvanalar vb.) (Şekil 1) ile birlikte uygulanmıştır. Özellikle bağlantı elemanları masif mobilyalarda (koltuk, kanepe veya sandalye vb.) kavelalar arasında (Şekil 1c) veya lamba-zıvanaların ortasında, kabin tipi mobilyalarda ise kavelaların dışında uygulanmaktadır.

Şekil 1.
(a) Kavelalı, lamba-zıvanalı
(b) birleştirme yöntemleri ve kavelalı-silindir çektirmeli (kenardan) birleştirme
(c) uygulaması.

Bağlantı elemanları farklı tiplerde ve genellikle iki veya üç parçadan oluşmaktadır. Bunlar; dübel, cıvata ve eksantrik çektirme olarak belirtilebilir. Bağlantı elemanları; minifix (metal veya plastik dübelli), kendinden dübelli minifix, silindirik veya somunlu çektirme, dübell -somunlu çektirme, tofix, maxifix, açılı maxifiks, rafix (metal veya plastik) olarak birçok çeşit veya tiplerdedir (Şekil 2) (12, 13, 14, 15). Metal bağlantılardan eksantrik çektirmeler kabin tipi, silindirli veya dübelli-somunlu çektirmeler ise masif (koltuk, sandalye vb) ürünlerde kullanılmaktadır (1, 2). Silindirli çektirmeler ise mobilya elemanı yüzey veya kenarı olmak üzere iki farklı şekilde uygulanmaktadır. Kenardan bağlantılar, uygulanan yükleri daha fazla alanda karşıladığından daha dirençlidir. Bağlantı elemanlarının standart olması montaj işlemlerini kolaylaştırması yanında, mobilya kalitesini ve dayanımını da olumlu yönde etkiler (1,15).

3.2. Delgi Alet ve Makineleri
Mobilya üretiminde planlara ait delgi işlemleri, basit delgi aletleri yanında gelişmiş yarı veya tam otomatik makinelerde gerçekleştirilmektedir. İşlemler, basit makinelerde her bir parça için mekanik olarak yapılan ayarlarla gerçekleştirilmektedir. Gelişmiş bilgisayarlı makinelerde ise delgi planları doğrudan bilgisayara yüklenmekte ve seri olarak uygulanabilmektedir.

Masif veya levha tipi mobilya üretimlerinde kullanılan delgi alet veya makineleri oldukça farklı yapılardadır. Masif mobilya üretiminde genellikle silindirik ve düz gövdelere yerleştirilen tek veya daha çok (5-6 adet), levha üretiminde ise düz bloklara yerleştirilen çoklu (6-20 adet) matkaplıdır. Bunlar; matkap merkezleri arasındaki uzaklıklar göre (mm olarak) standardize edilen ve çoğunlukla iki farklı sistemdedirler. Masif mobilya üretiminde genellikle 22'lik, kabin tipi mobilya için ise 32'lik sistem uygulanmaktadır. Ayrıca; levha tipi mobilyalarda delgi, tutkallama ve kavela çakma ve bunların yanında masif mobilyada ölçülendirme yapan çok işlevli tipleri de bulunmaktadır (1, 2, 16, 17).

Şekil 2. Bağlantı elemanları tipleri (12, 13, 14).

Bu blokların sayıları ve konumları daha çok üretim kapasitesi ile ilgili olup makine modellerine göre değişiklik göstermektedir (Şekil 3). Bunların tek bloklu tipleri manüel işlemli, çok bloklu olanları ise yarı veya tam otomatiktir.

Şekil 3. Çok bloklu delgi makineleri (16, 17).

Çok matkaplı (2 den fazla) delgi makinelerinde, matkaplar sağ-sol (siyah-kırmızı renkli) dönüşlü olup, bu da işlemlerde delgi toleranslarının duyarlılığı arttırmaktadır.

4. Delgi Planlarının Hazırlanması ve Uygulamaları
Çeşitli mobilyalar için yapılacak delgi planları, o mobilya konstrüksiyonu göz önünde bulundurularak gerekli teknikleri içerecek şekilde yapılmalıdır. Bu amaçla, yayında kabin veya levha tipi mobilyada kavelalı-eksantrik çektirmeli birleştirmelerle yapılan delgi planları üzerinde durulacaktır. Delgi planlarının yapılmasında her bir mobilyanın ölçekli (1/10 veya 1/1) perspektif (Şekil 4), görünüşleri ve kesitleri içeren resimlerinden yararlanılmakta ve çoğunlukla 2 unsur göz önünde bulundurulmaktadır.

1. Destekleyici elemanlar üzerinde taşıyıcı elemanların konumları.
2. Destekleyici ve taşıyıcı elemanlardaki birleştirme elemanlarının konumları.

Mobilyanın ellik, kilit, menteşe vb. birçok aksesuarları da bu unsurlara ek düşünülmelidir. Planların, mobilya elemanlarının ön kenarları esas alınarak yapılmasında (Şekil 6,10) hem işleme ve hem de montaj hatalarının önlenmesi bakımından önemlidir. Mobilya elemanları ön kısımlarından delgi işlemine tabi tutulduğundan; sağ yan tablanın üstten, sol yan tablanın ise alttan ölçülendirildiği görülmektedir (Şekil 5).

İkinci unsur parçalarda uygulanan birleştirme elemanların konumları, yani ilk veya son birleştirme elemanının parça kenarına olan uzaklığıdır. Bunlar stoplar olarak adlandırılmakta, ön ve arka stop olarak iki farklı şekilde bulunmaktadır. Delgi planları daha çok ön toplara dayandırılmaktadır. Ön stop; parça ön kenarı ile ilk delgi merkezi, arka stop ise parça arka kenarı ile son delgi merkezi arasındaki uzaklıktır. Mobilya elemanlarındaki "Ön Stop" miktarı geleneksel olarak 70-80 mm olup (1, 18, 19), seri üretimlerde 50 mm'ye kadar uygulanmaktadır. Arka stopların ise; ön stopa eşit veya ona en yakın küçük miktarda olması uygun görülmektedir. Ayrıca; kavelalı birleştirme yöntemine ait standartlarda (Tablo 1), kavelalar arasındaki en fazla uzaklık göz önünde bulundurularak o elemandaki kavela sayısı ve buna bağlı olarak delgi veya matkap no'ları belirlenebilmektedir (1).

Genellikle levha tipi mobilyalarda birleştirme elemanları olarak kavelalar ve silindirli veya eksantrik çektirmeli metal bağlantılardan yararlanılmaktadır. Günümüzde seri üretimlerde metal bağlantılardan küçük çaplı eksantrik çektirmeler (minifiksler) daha çok uygulanmaktadır. Bunlarda cıvatalar metal veya plastik dübellere yerleştirilmekte, metal dübellerin kolay kırılması nedeniyle genellikle plastik dübeller kullanılmaktadır.

Şekil 4. Kütüphane mobilyası ve ölçüleri (mm).
Delgi planları, işlemlerde önemli bir farklılık göstermemekle birlikte öncelikle destekleyici ve taşıyıcı mobilya elemanlarına dayandırılmakta ve bunları hareketli elemanlar (kapaklar), çekmeceler v.d. izlemektedir.

4.1. Destekleyici Elemanlar
Kabin tipi çeşitli mobilyalarda delgi planlarının yapılmasında önemli dayanaklardan biri destekleyici (yan tablalar) elemanlardır. Bilindiği gibi bunlar; taşıyıcı, serbest ve kaplayıcı veya koruyucu vb. gibi diğer bütün elemanların yerleştirildiği ve onlara desteklik sağlayan yapıdadırlar (1). Mobilyalarda destekleyici elemanların delgi planlarına ait işlemler; ara elemanlar ile donatıların sayısı, bunların çok amaçlı kullanımlardaki konumlandırılmaları ve makine kapasitesine (tek veya çok bloklu) göre bir veya daha fazla işlem aşamasında gerçekleştirilebilir. Örneğin 7 adet ara elemanı olan (alt, üst ve ara tablalar) kütüphanenin (Şekil 4) destekleyici yan elemanlarından her birinin delgi işlemi, 5 bloklu çoklu delgi makinesinde üst bloklar ile (Şekil 5) 3 işlem aşamasında tamamlanabilmektedir. Bu bakımdan işlem sayısını azaltacak planların yapılması yani 3 yerine 2, 4 yerine 3 işlem yapılması, her bir parçada üretim kapasitesini yaklaşık % 25-35 miktarında arttırabilecektir.

Şekil 5. Mobilya sağ yan elemanının 5 bloklu delgi makinesinde delgi işlemi.
İşlemlerde kavelalı ve metal bağlantıların delgileri genellikle küçük boyutlu mobilyalarda (komodin, şifoniyer v.b.) alt ve üst, büyük boyutlu mobilyalarda ise üst ve alt ve ortaya en yakın yerlere konumlandırılmaktadır. Bunların dışındaki ara elemanlarda ise sadece tutkallı kavelalı birleştirmelere göre delgi yerlerine ait işlemler uygulanır.

Kütüphane mobilyası destekleyici elemanlarının delgi planı Şekil 6 ve uygulamaya ait genel görünümü ise Şekil 7' de görülmektedir. Bu plandaki birleştirme yerlerine ait matkap no'larının belirlenmesi aşağıdaki basit hesaplamalarla yapılabilir.:

Örnek 1: Kavelalı ve eksantrik çektirmeli (Şekil 8, 9) kabin tipi demonte mobilyada; boyutlar 1800x850x350 mm, levha kalınlığı 18 mm ve stop miktarı 75 mm olarak düşünüldüğünde destekleyici yan tablaların delgi planları aşağıdaki gibi yapılabilir.

Ön stop dışındaki parça genişliği 350-75=275 mm'dir. Bu genişlikteki delgi merkezleri arasındaki boşluk sayısı ise 275:32 = 8 adet ve kalan 19'dur. Buna göre matkap delgi no'ları ve arka stop aşağıdaki gibi belirlenebilir:

Burada; 19<75 ile çok küçük, 83>75 olduğundan arka stop 51 olarak alınır ve delgi no'ları 1, 2, 7 ve 8 olarak belirlenir. 2 ve 7 no'lu iç delgi merkezleri arasındaki uzaklık 7-2=5 adet boşluk içermektedir. Delgi işlemleri 32'lik sisteme göre yapıldığından 5x32=160 mm olup; kavelalı birleştirmelerde kavelalar arasındaki en fazla uzaklık 180 mm (Tablo 1) ve buna göre 160<180 olduğundan araya delgi yeri açılmasına gerek yoktur.

Şekil 6. Kütüphane yan tabla elemanları ve delgi planları.

Şekil 7. Delgi işlemi yapılmış kütüphane yan tabla elemanının görünümü.

Şekil 8. Eksantrik çektirme (minifiks) (a) ve kavela (b) elemanları.

Şekil 9. Kavelalı- eksantrik çektirmeli köşe birleştirme uygulamaları.

Tablo 1. Ahşap birleştirmeler-Kavelalı birleştirme kuralları (TS 4539/1985) (20).

Örnek 2: Parça genişliği (mobilya derinliği) 570 mm olan bir mobilyada, stop miktarı 80 mm olarak düşünüldüğünde delgi planları aşağıdaki gibi düzenlenebilir:

570-80= 490 mm, kavelalar arasındaki boşluk sayısı ise 490:32= 15, kalan 10'dur. Buna göre delgi no'ları ve arka stop aşağıdaki gibi belirlenebilir:

Arka stop miktarlarına göre 42<80 ve 106>80 olduğundan, 74 mm ön stopa en yakın değer olup, delgi no'ları da 1, 2, 13 ve 14 olarak belirlenir. 2 ve 13 no'lu iç delgiler arasındaki uzaklık 13-2=11 adet boşluk içermekte ve 11x32=352 mm'dir. Buna göre, 352>180 (Tablo 1) olduğundan araya yeterli direnç sağlaması bakımından ve delgi matkaplarına karşılık gelecek şekilde bir delgi yeri daha açılmalıdır.

Ancak, birleştirme veya mobilya dirençleri için önemli bir etkenin göz önünde tutulmasında yarar bulunmaktadır. Bilindiği gibi kütüphane, elbise veya ayakkabı dolapları ve benzeri mobilyalarda eşyalar veya ev gereçleri genellikle bunların arka kısımlarına yerleştirilmektedir. Böylece bu tip konstrüksiyonlarda ön kısımlara göre arka kısımlarda daha fazla yükler oluşmaktadır. Bu bakımdan iç delgi merkezleri arasındaki boşluk sayısı çift olduğunda, açılacak delgi yeri tam ortada, tek olduğunda ise arkaya daha yakın konumlandırılmalıdır. Buna göre, 13-2=11 (5+6) adet boşluk sayısı tekli olup, aradaki delgi no'su, 2+6 = 8 veya 13-5 = 8 ve buradan plandaki delgi no'ları 1, 2, 8, 13 ve 14 olarak belirlenir.

Mobilya konstrüksiyonunda birleştirme elemanları arasındaki uzaklıklar mobilya boyutlarının artışı ile arttırılmalıdır. Buna göre; kavela-eksantrik çektirme merkezleri arasındaki uzaklıklar derinliği az ürünlerde 32 mm, fazla olanlarda ise 64 mm veya 96 mm gibi seçilmelidir.

Delgi işlemleri için birleştirme yönteminde kullanılan elemanların ölçülerine (çap ve uzunluk olarak) uygun matkaplar seçilir. Bunlar alet veya makine blokları üzerindeki matkap yuvalarında gerekli yerlere (matkap no'larına göre) yerleştirilir. Delgi işlemleri, el veya basit aletlerle doğrudan yapılır. Makinelerde ise parçalar elle veya otomatik beslemeli olarak tek tek işlenir.

4.2. Taşıyıcı Elemanlar
Kabin tipi mobilyalardaki taşıyıcı elemanlar; alt, üst tabla ve raflar gibi ara elemanlar olarak belirtilebilir. Şekil 5'deki mobilyaya ait taşıyıcı elemanların delgi planları (Şekil 10,11) kavelalı veya kavelalı-metal bağlantıları kapsamaktadır. Tip veya ölçüleri standartlara uygun seçilmelidir. Genellikle, mobilya konstrüksiyonlarındaki yükler arttıkça, birleştirme elemanları ve stopların ölçüleri de arttırılmalıdır.

Şekil 10. Kütüphane raf elemanlarının delgi planları.

Raflar alt üst tablalar dışında arkalığın iç kısmında yer almaktadır. Bu bakımdan genişlik ölçüleri alt-üst tablalardan daha dardır. Kabin tipi mobilyada kaplayıcı ve koruyucu elemanları (arkalıklar) destekleyici yan elemanların arka iç kısımlarına yakın açılan kinişlere yerleştirilmektedir. Bu elemanlar 4-8 mm kalınlıklarda olup, destekleyici elemanların yeterli kenar direnci sağlaması bakımından, arka kenardan en az 12 mm içte açılan kinişlere yerleştirilmelidir. Ayrıca, raflar ürün tasarımına göre yan elemanlarla aynı düzlemde ve içerlek olarak (5-20 mm veya daha fazla) tasarlanabilmektedir. Raf genişliği; aynı düzlemde olanlarda 12 mm + (4-8mm) ile 16-20 mm, içerlek olanlarda ise 12 mm + (4-8mm) + (5-20) ile 21-50 mm arasında daha dar ölçülerde olabilmektedir.

Şekil 11. Delgi işlemi yapılmış demonte (a) ve tutkallı (b) taşıyıcı elemanların görünümü.

5. Sonuçlar ve öneriler
Mobilya konstrüksiyonunda delgi planları önemli bir yer tutmaktadır. Delgi planları, geleneksel veya modern mobilya üretim tekniklerinin hangisi uygulanırsa uygulansın öncelikli olarak düşünülmelidir. Delgi planları ile mobilya üretiminde; estetiklik, kalite, dayanım ve kapasitenin arttırılması ile verimli çalışmalar yapılacaktır. Böylece, çeşitli mobilya ürünlerinin ulusal veya uluslar arası pazarlardaki rekabeti için önemli katkılar sağlanabilecektir.

Bu amaçlarla; delgi planları en az işlemleri gerektirecek şekilde ve mobilya konstrüksiyonu dayanımı ile ilgili araştırma verilerine dayandırılarak yapılmalıdır. Delgi planları tekniğine uygun olmalı, özellikle uygulanacak birleştirme yöntemi ölçüleri ve montaj koşulları için standartlardan ve üretici firma katalog bilgilerinden yararlanılmalıdır.

Kaynaklar
1. Malkoçoğlu A.; 2010, Mobilya endüstrisi ders notu (Yayımlanmamış), KTÜ Orman Fakültesi Orman Endüstri Mühendisliği Bölümü, Trabzon.
2. Anonim, Furniture and joinery ındustries for developing countries, United Nations Industriel Development Organization, Vienna, 1989.
3. Norvydas V., Juodeikiene I., Minelga D. 2005. The influence of glued dowel joints construction on the bending moment resistance. Materials Science (Medziagotyra), 11 (1), 36-39.
4. Simek M., Hariarova, E., Eckelman C. 2010 The effeck of end distance and number of ready-to-assemble furniture fasteners on bending momnet resistance of corner joints. Wood and Fiber Science, 42 (1), 92-98.
5. Ho C.L., Eckelman C.A. 1994. The use of performance tests in evaluation joint and fastener strength in case furniture. Forest Products Journal, 44 (9), 47-53.
6. Yerlikaya N., 2010. Kabin tipi demonte mobilya köşe birleştirmelerinde mukavemet değerleri ve optimum delgi planlarının araştırılması, Doktora Tezi, KTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, 141 s. Trabzon.
7. Zhang J., Eckelman C.A. 1993. Rational design of multi dowel corner joints in case Construction. Forest Products Journal, 43 (11/12), 52- 58.
8. Tankut A.N., 2005. Optimum dowel spacing for corner joints in 32-mm cabinet construction. Forest Products Journal, 55 (12), 100-104. 14.
9. www. sauder.com
10. Guntekin, E. 2002. Experimental and theorical analysis of the performance of ready-to-assemble (RTA) furniture joints constructed with medium density fiberboard and particleboard using mechanical fasteners. Ph. D. Thesis, State Univ., New York.
11. Kurtoğlu, A., Mobilya ve Ahşap Konstrüksiyon Ders Notu (Yayımlanmamış), 2005-2006, İstanbul Ü. Orman Fak. Orman End. Müh. Bölümü, İstanbul.
12. http://samet.com.tr/tr, Samet ürün katalogu, bağlantı elemanları.
13. www.hafele.com. ,Hafele mobilya ve kapı aksesuarları katalogu.
14. www.hettich.com. ,Hettich Mobilya aksesuarları ve uygulamaları katalogu.
15. Tankut A.N., Tankut N. 2001. Ülkemizde demonte mobilya yapımında kullanılan özel bağlantı elemanları. ZKÜ Bartın Orman Fakültesi Dergisi, 1 (1-2), 76-93.
16. http://www.directindustry.com
17. http://www.egurko.com
18. Spence W.P., Griffiths L.D., Furniture and Cabinet Construction, Prentice Hall, Englewood Cliffs, New Jersey, 07632, 1989.
19. Zorlu İ., Ağaç İşleri Konstrüksiyon Bilgisi Temel Ders Kitabı, Milli Eğitim Basımevi, İstanbul, 1978.
20. TS 4539, 1985, Ahşap Birleştirmeler- Kavela Birleştirme Kuralları, T.S.E., Ankara.