Brezilya Mobilya Pazarı
01-10-2012
Nesip Uzun;
Sao Paulo, 24 Temuuz 2012
YAKIN ÜLKELERİN TRANSFER ALANI SAO PAULO
İstanbul Sao Paulo uçuşu 12,5 saat sürüyor. Sao Paulo büyük bir kent burada 4 uluslararası terminal bulunmakta. Sadece Brezilya için değil ülkenin büyüme trendine uygun gelişmelerle burası aynı zamanda yakın ülkelerin transfer alanı haline gelmiş. Peru, Paraguay, Uruguay gibi ülkelere her an uçuş bulmak mümkün.
Pek çok ülkede olduğu gibi burada da havalimanından kent merkezine toplu ulaşım bulmak zor. Benim gibi kente ilk gelen ve elinde ağır valizleri bulunan herkes gibi taksiye yöneliyorsunuz. Ancak yinede şanslı sayılırsınız. Kaderinizi taksıcı belirlemiyor gideceğiniz hoteli söylüyosunuz, belirlenen tarifeyle sizi götürüyorlar. Pek çok ülkede buna benzer bizdeki deyimiyle taksiciler kooperatifi veya dernek var. Bu nedenle de Türkiye'de taksicilerimizden kalan alışkanlıkla ''acaba beni çok dolaştırır mı'' kaygısı da kalmıyor.
Brezilya ve kentleriyle ilgili genelde çok güzel şeyler söylenir. Sao Paulo, Rio de Jenerio, Foz do İguaçu mutlaka görülmesi gereken yerler. İguaçu dünyanın Niegara'dan sonra ikinci en büyük şelalesi. Bir fotoğraf meraklısını çıldırtacak denli etkileyici bir doğaya sahip. Rio ise yaz boyunca her gün süren samba gösterileri, The Statue of Christ the Redeemer ( Kurtarıcı Isa Heykeli ) dünyanın en ünlü görülmeye değer yerlerinden biridir. 600mt' lik bir dağın tepesindedir.
DÜNYANIN ALTINCI BÜYÜK EKONOMİSİNDEN İZLENİMLER
Brezilya dünyamızın büyüyen altıncı büyük ekonomisi durumunda, zengin petrol ve doğal kaynaklarıyla Güney Amerika'nın en önemli ülkelerinden, ancak büyümenin orantısız durumu, gelir dağılımındaki adaletsizlik, kişi başına düşen gelirin bölgesel dağılımında ciddi uçurumlar oluşturması günlük yaşamda da en fazla kent yaşamında göze çarpıyor. İstihdam dışı önemli bir kitle var, bu nedenle sokakta yaşayan insanlar kentte önemli bir güvenlik sorununu da beraberinde getirmektedir.Ekvador içinden ve köylerden gelen bu insanlar eğitimsiz ve üretim dışı, eğitim ve sağlık koşullarından çok uzak bir yaşam sürdürüyorlar. Geceleri bu bölgelere girmek hele de bir yabancı için çok riskli. Çok önceden rezervasyon yapmadığımdan kent merkezinde iyi bir otel bulamadım, bu nedenle kongre merkezi ve fuar alanı olarak kullanılan yere 20 km mesafede geceleri gezilmesi zor bir bölgede bir otele yerleşiyorum. İlk gece sabaha kadar patlayan silah sesleri ve sokaktaki bağrışmalar arasında uyumaya çalıştım.
Türkiye'de sabah 11:00 iken orada akşam oluyor. Bu zaman farkı içinde ertesi sabah programınıza yetişmek için uyumaya çalışıyorsunuz ancak nafile... Bilgisayarımı açıp Türkiye gazetelerini okuyorum. Hayret ama internet oldukça iyi çalışıyor ve Wi-Fi ücretsiz bağlanıyor. Arka planda memleket havası türküler çalarken uykum gelene kadar haberleri tarıyorum. TOBB medya meclisinde tanıştıktan sonra Hadi Özışık'ın yazılarını ve onun kurduğu internet haber portalının iyi bir takipçisi oldum. İnretnet haberciliğinde çok başarılı çalışmalarıyla önemli bir eksikliği gideriyor.Sabah saat 06.00'da sokaklarda tek tük insanlar dolaşıyor, ama kaldırımlarda yatan insanlar hala uyuyorlar. İlginçtir bütün bu pisliğin içinde çöp arabaları biriken çöpleri topluyor, evsizlerden kalan atıklara ne kadar çöp denirse!... Arabanın ağır motor sesiyle sokaktakiler de uyanıyorlar. Kimi varsa bir battaniyesi bir yere sıkıştırıyor, Kimi de hiç umurunda olmadan yolun üzerinde bırakıp uyku sarhoşu yada geceden kalma uyuşturucunun etkisiyle oradan ayrılıyor. Yürürken bu insanlar kendilerinde değiller, bu bölgede marihuana vb gibi değişik ot uyuşturucular ve haplar kullanıyorlar. Bakışları boş ve anlamsız.
Duş alıp kahvaltıya iniyorum. Bana göre yiyebileceğim fazla bir şey yok. Biraz karpuz ve kavun alıyorum. İki bisküvit ve bir fincan kahve ile bu sorunu da çözüyorum. Burada kaldığım beş gün süresince bu döngü devam etti. Sabah önce bir taksiyle expo'ya varıyorum. Ama ortada kimse yok. Meğerse saat 13.00 da başlıyormuş. Bu süreçte standları ve sergilenen ürünleri gezerek biraz fotoğraf çekiyorum. Öğlene doğru IAFP (Uluslararası Mobilya Yayıncıları Birliği) üyesi Mobile Logista dergisini görüyorum.Toplantılardan tanıdığım Carlos Bessa beni karşılıyor. İçeri alıp personeli, editörleriyle tanıştırıyor. Sonra da Avrupa, dünya ve Türkiye ekonomisi üzerine benimle bir söyleşi yapıyorlar. Carlos ve ekibi sıcakkanlı insanlar. Latinler ve Akdenizliler pek çok ortak davranışa sahipler. Expo'da dolaşırken Türkiyeden buraya gelmiş tanıdığım pek çok Türk ile karşılaşıyorum. Hepsini sırayla ziyaret edeceğim. Carlos'un bana tanıştırdığı önemli Brezilyalı işadamlarını ben de Türklerle tanıştırıyorum.
BREZİLYA'NIN BÖLGESEL ve KÜRESEL TİCARETKOŞULLARI
İkinci gün yine Carlos'la buluşuyoruz. Brezilya ekonomisini anlatıyor, yıllar önce totaliter yönetimlerle uzun süre baskı altında kalmış Arjantin, Paraguay, Şili, Brezilya vb tüm bu coğrafyada halk şimdi daha özgürlükçü ve Anti-Amerikancı Anti-faşist bir duruş sergiliyorlar.Türkiye onlara çok uzak bu nedenle Türkiye'yi Avrupa olarak algılıyorlar. Bu ticari olarak da bir avantaja dönüyor. İtalyan-Alman ürünlerle Türk ürünler arasındaki fiyat farkı, bizim önyargılarımız nedeniyle onların avantajına dönüşüyor.
Ancak sorun milli ekonominin korunması adına devletin ithalatla koyduğu yüksek vergiler... Bunlar dolaylı vergiler ve %48'i geçiyor. Bu da uluslararası rekabeti negatif etkiliyor ancak tüm ülkeler için bu geçerli. Bölge ülkeleri arasında varolan serbest dolaşım, gümrüksüz ticaret anlaşmaları nedeniyle, gümrüğü en az olan bir ülke üzerinden uluslararası ticaretgeliştiriliyor.
Çin ürünleriyse Türkiye'den gelenlerle aynı uygulamaya tabii tutuluyor. Türkiye'de Çin'den ithal edilen ürün gruplarına uygulanan gümrük için Mobilya Dergisi'nin 110 'uncu sayısı Mayıs-Haziran sayısında Array firma yetkilisi Uzakdoğu ve Çin ürünlerinin Türkiye pazarına giriş macerası konulu yazısı incelenebilir. Ne denli yasaklansa da, Çin malları Made in Spain, Made in Greek, Made in Malaysia olarak girmeye devam ediyor.
BREZİLYA EKONOMİPOLİTİĞİNİN MOZAİĞİ
Birazda Brezilya ekonomisinden ve siyasal mozayiğinden bahsedelim. 205 milyon cıvarında nüfusu bulunan Brezilyanın 1 milyonun üzerinde nüfuslu on üç sehri bulunmaktadır. En büyük sehirleri São Paulo (10 milyon) ve Rio de Janeiro'dur (5,6 milyon).
Kişi başına gelirin 3,060 dolar olduğu nüfusunun %81'i Katolik, %18'i Protestan, %1'i ise Müslüman ve Musevidir. Katoliklerden 20 milyon kadarı aynı zamanda Afrika kökenli dinlerin ayinlerine de gitmektedirler.
Brezilya'da 8 senelik zorunlu eğitim devlet okulları tarafından ve ücretsiz sağlanmaktadır. Buna rağmen ilk ve orta egitim kadar yüksek egitimde de devlet okullarının yanı sıra özel okullar da etkinlik göstermektedirler.
"Başkanlık" sistemiyle yönetilen "Federal Cumhuriyet"tir. 26 eyalet ve bir federal başkentten oluşan idari yapıda, her eyaletin federal meclisi ve iç yönetimi bulunmaktadır. Toplam 5.560 belediye vardır. Eyalet valilerinin federal meclis ve senatörler üzerinde güçlü etkisi bulunmaktadır.Başkan, federal hükümetin yürütme kurulunun başıdır. 4 yılda bir ve en fazla iki dönem üst üste seçilebilir.
Ekonomik faaliyetlerinin çeşitliliği ve kriz dönemdeki siyasi istikrarı ile yatırımcılar için cazip bir ülke haline gelen Brezilya; Rusya, Hindistan ve Çin (BRIC Ülkeleri) ile beraber 2050'li yıllarda dünyanın ekonomik kaderini belirleyecek ülkelerden biri olacağı tahmin edilmektedir.
BREZİLYA MOBİLYAENDÜSTRİSİ
Brezilya mobilya endüstrisi son dönemde yurtdışına açılmaya başlayan bir ülke olarak global pazar payını artırmaya çalışmaktadır. Ülkenin geniş ve zengin bir çeşitliliğe sahip ormanlar açısından zengin olması, beraberinde mobilya endüstrisinin de doğal olarak ahşap üzerine temellendirmesini getirmiştir. Ülke çapında 15.000 civarında mobilya üreticisinin bulunduğu Brezilya pazarı 250 bin civarında bir istihdam sağlamakta olup, bundan da anlaşılacağı üzere firmaların önemli bir bölümü küçük ve orta ölçekli işletme konumundadır.
Daha çok iç tüketime yönelik bir hedef pazara sahip olan mobilya firmaları, ürünlerini yaygın bir dağıtım ağı ve perakendeci zincir mağazaları aracılığıyla son tüketiciye ulaştırmaktadır. Halkın gelir düzeyi nedeniyle fiyata endeksli bir pazarlama stratejisi geliştirmek durumda kalan mobilya imalatçıları açısından uzun yıllar ikinci planda kalan kalite, dünya pazarlarına açılım politikaları doğrultusunda son dönemde daha bir gözetilir olsa da, bu konuda alınan mesafenin -örneğin Türk mobilyacıları ile karşılaştırıldığında- çok da fazla olduğusöylenemez.
Brezilya'nın dünya mobilya ticaretinden aldığı pay %4.1 civarındadır. Brezilya'nın önemli mobilya hedef pazarları içerisinde, bölge ülkeleri dışında Ortadoğu'nun önemli bir yeri bulunmaktadır. Brezilya mobilya firmaları, özellikle Birleşik Arap Emirlikleri gibi pazarlarda, Çin mobilyacıları ile sıkı bir rekabet içerisindedirler. Mobilya ihracatçılarını desteklemek amacıyla "The Brazilian Furniture Project" adı altında önemli bir promosyon kampanyası başlatan hükümet bu konuda önemli yatırımlar yapmaktadır. Brezilya'nın başlıca hedef pazarları arasında BAE, ABD, Fransa ve Latin Amerika ülkeleri gelmektedir.
TÜRKİYE ve BREZİLYATİCARETİ veİHRACATÇILARIMIZAÇISINDAN ÖNEMİ
Son dönemde ekonomisindeki hızlı iyileşme ve ülkedeki siyasi istikrar Brezilya'yı ticaret alanında daha da cazip hale getirmiştir. Nüfus yoğunluğu, tüketim potansiyeli ve artan ithalatı ile Brezilya, alternatif dış pazar arayan ihracatçılarımız için, değerlendirilmesi gereken önemli bir pazarniteliğindedir.
Brezilya yaşanan son küresel krizi, uyguladığı doğru politikalar sayesinde, ekonomistlerin ifadesi ile "krize son giren ve ilk çıkan ülke" olmayı başarmıştır. Brezilya, Latin Amerika ülkeleri arasında en yüksek ticaret hacmine sahip olduğumuz ülkedir. Brezilya'nın 2010 yılında ithalatı 182 milyar dolar, ihracatı 202 milyon dolar seviyelerinde gerçekleşmiştir. Ülkenin Türkiye ile olan dış ticaret hacmi ise, 2010 yılında 1.962 milyon dolar olmuştur.
Brezilya'nın 2014 yılında Dünya Kupasına ve 2016 yılında Olimpiyatlara ev sahipliği yapacak olması müteahhitlik sektöründe önemli fırsatlar yaratırken, yaşanacak gelişmeler mobilya sektöründeki canlılığı da beraberinde getirecektir.
TÜRK FİRMALARININ 2012 - 2013 HEDEFÜLKESİ BREZİLYA
Türkiye ile Ticaret
Brezilya, Ekonomi Bakanı Zafer ÇAĞLAYAN'ın uygun görüşü ve Müsteşarlık Makamı'nın 13/04/2012 tarih ve 2012/365 sayılı Onayı ile 2012-2013 döneminde Hedef Ülkelerinden birisi olarak belirlenmiştir.2011 yılında Brezilya'ya ihracatımız %44 artış ile 883,7 milyon Dolar, ithalatımız ise %54 artarak 2.074 milyon Dolar olarak gerçekleşmiştir. Türk işadamlarının Brezilya'yı daha iyi tanıyıp, aktif bir şekilde konuya eğilmeleri, ülkeler arasındaki ticaret hacminin artmasında ve Türkiye açısından ekside olan dengenin düzeltilmesinde önemli rol oynayacaktır.
İhracatçılarımızın Brezilya pazarı hakkında olabildiğince kapsamlı bilgiye sahip olması, tüketici zevk ve alışkanlıklarını bilmesi pazara doğru kapıdan girmesi için çok büyük önem arz etmektedir. Tüketim malları için en doğru giriş kapısı güney ve güney-doğu bölgesi özellikle Sao Paulo, Rio de Janeiro, Minas Gerais, Esprito Santo, Rio Grande do Sul, Parana ve Santa Katerina'dır. Kişi başına gelirin en yüksek olduğu bu şehirlerde tüketim alışkanlıkları oldukça çeşitlenmiştir.
İŞADAMLARININ BUPAZARDA DİKKAT ETMESİ GEREKENLER
Brezilya'ya yapacağınız ziyaretlerde, belli bir strateji çerçevesinde planlıhareket etmeniz başarınızda anahtar rol oynayacaktır. Randevularınızı önceden almanız ve aşağıdaki hususlara dikkat etmenizin faydalı olacağı düşünülmektedir:
Fiyat listenizin olması, İhraç malınıza ilişkin numuneler ve kataloglar, Web sayfanız ve E-mailinizi içeren kartvizitiniz, Gerekli aşıların yapılmış olması (sarı humma aşısı zorunlu olmamakla birlikte önerilir. Hava alanında Sağlık Denetleme Merkezinde uçuş tarihinden 10 gün önce aşı vurulabilirsiniz. Özellikle Amazon bölgesine gidecek olanların aşı vurulması gereklidir.)
Brezilya'da şehirlerin büyük alanlara yayılması nedeniyle iş randevularını planlarken; mesafeler ve trafik yoğunluğu dikkate alınmalıdır, Otellerde, hırsızlığa karşı güvenliğinizle ilgili uyarılar dikkatinizi çekecektir. Özellikle değerli mücevherat takmak, cep telefonu ve lap top bilgisayarı fark edilir şekilde taşımak riskli olacaktır. Brezilyalılar sizi korumaya yönelik uyarıları içtenlikle yapacaktır. Kredi kartı kullanımında dikkatli olunmalı, kredi kartı ekstrenizde bir süprizle karşılaşmamak için belgelerinizi saklamanız önerilir.
TÜRKİYE - BREZİLYATİCARETİNDEKARŞILAŞILANSORUNLAR
Brezilya pazarı hakkında belirli bir bilgi eksikliği bulunmakta ve ihracatçılarımız özellikle nakliye, navlun ve depo masrafları ile gümrük prosedürleri hakkında kimi sorunların yaşandığı gözlenmektedir. Özetle bahsedecek olursak:
Gümrük komisyonculuğu, nakliye ücretleri, banka masrafları ve depolama fiyatlarının yüksek oluşu firmalarımızın maliyetlerini arttırmaktadır. Coğrafi uzaklık nedeniyle navlun ücretleri yüksektir. Limanlarda 1 aydan fazla bekleyen ihraç ürünleri kamulaştırılmaktadır. Gümrük işlemleri ile ilgili tüm evrakların Portekizce düzenlenmesi zorunlu olup, İngilizce evraklar kabul edilmemektedir. Brezilyalı ithalatçılar, Brezilya gümrükleri tarafından istendiği gerekçesiyle, diğer ihracat belgelerinden ayrı olarak menşe belgelerinin yüklemeden yaklaşık 1 ay önce kendilerine gönderilmesini talep etmekte, bu durum ise ilave masrafa yol açmaktadır. Brezilya'nın uyguladığı gümrük vergilerine ilaveten ithal mallardan, COFINS (Contribution for the Financing of Social Security) ve PIS (Social Integration Program Contribution) adları altında toplamda %9,25 oranında Sosyal Güvenlik Sistemi Destekleme Fonu vergileri, ithal sanayi ürünlerinden %10 oranında ekstra vergi, ICMS adı altında eyaletten eyalete oranı değişen bir katma değer vergisi ile Liman Vergisi (AFRMM) limanlar ve gemi taşımacılığını desteklemek amacıyla yükleme maliyetleri ile diğer masrafalar üzerinden yaklaşık %25 oranında vergi alınmakta ve zaman zaman toplamda CIF değerinin %90'ına kadar ulaşabilen, farklı adlar altında ithalat vergileri uygulanmaktadır. Brezilya'da ithalatta lisans uygulaması mevcut olup, ancak bu lisansa sahip firmalar ithalat yapabilmektedirler. Bu durum, ihracat işlemlerini zorlaştırmakta ve aynı müşterinin farklı zamanlarda farklı ithalat şirketleri üzerinden ithalat yapmak zorunda kalması Eximbank sigorta işlemlerinde de sıkıntı yaratmaktadır.
Öte yandan, 1930-1990 yılları arasında ithal ikameci politikalar uygulayan Brezilya'da "ithalat yapma kültürü"nün gelişmesinin zaman alacağı bir gerçektir. Ayrıca ülkenin üretimindeki yoğunluk ve çeşitlilik dışardan alacağı mallar konusunda bir engel teşkil etmektedir. Brezilya pazarına ilişkin bilgi toplamanın yüksek maliyeti; tüketici ihtiyaçlarını, zevk ve tutumlarını değerlendirme ve buna göre doğru strateji belirlemek isteyen ihracatçılarımız için caydırıcı olmaktadır.
Pazarı daha yakından tanımak, pazarda kendini tanıtmak isteyen ve bu amaçla pazar araştırması yapmak veya fuarlara katılmak isteyen ihracatçılarımızın, Dış Ticaret Müsteşarlığımızca uygulanan devlet yardımları hakında bilgi edinmelerinin faydalı olacağı düşünülmektedir.
Brezilya'ya ihracat yapan Türk firmalarının Brezilyalı ortakları ile garanti mektubu, sağlık belgesi, ödeme koşulları, gümrük mevzuatı, depolama, tabii olunan vergiler v.b. hususunda yeterli bilgiye sahibi olması büyük önem arz etmektedir. Nakliye ve malların gümrükten geçiş sürecine ilişkin masrafların çok iyi hesaplanması gerekmektedir. Depolama fiyatlarının yüksekliği maliyet artırıcı bir unsurdur. Malların limanda dolaşımı, depo, ithal lisansı bedeli, gümrük komisyoncusunun harcamaları, malların Brezilya içinde nakliyesi, banka ücretleri çok önemli maliyet unsurlarıdır. Türk firmalarının Brezilyalı ortakları ile ticari kuralların gereği olan, geçerliliği tartışma götürmez belgelerle iş yapmalarının daha sonra yaşanabilecek sorunların önlenmesinde çok önem taşıdığı unutulmamalıdır.
Sao Paulo, 24 Temuuz 2012
YAKIN ÜLKELERİN TRANSFER ALANI SAO PAULO
İstanbul Sao Paulo uçuşu 12,5 saat sürüyor. Sao Paulo büyük bir kent burada 4 uluslararası terminal bulunmakta. Sadece Brezilya için değil ülkenin büyüme trendine uygun gelişmelerle burası aynı zamanda yakın ülkelerin transfer alanı haline gelmiş. Peru, Paraguay, Uruguay gibi ülkelere her an uçuş bulmak mümkün.
Pek çok ülkede olduğu gibi burada da havalimanından kent merkezine toplu ulaşım bulmak zor. Benim gibi kente ilk gelen ve elinde ağır valizleri bulunan herkes gibi taksiye yöneliyorsunuz. Ancak yinede şanslı sayılırsınız. Kaderinizi taksıcı belirlemiyor gideceğiniz hoteli söylüyosunuz, belirlenen tarifeyle sizi götürüyorlar. Pek çok ülkede buna benzer bizdeki deyimiyle taksiciler kooperatifi veya dernek var. Bu nedenle de Türkiye'de taksicilerimizden kalan alışkanlıkla ''acaba beni çok dolaştırır mı'' kaygısı da kalmıyor.
Brezilya ve kentleriyle ilgili genelde çok güzel şeyler söylenir. Sao Paulo, Rio de Jenerio, Foz do İguaçu mutlaka görülmesi gereken yerler. İguaçu dünyanın Niegara'dan sonra ikinci en büyük şelalesi. Bir fotoğraf meraklısını çıldırtacak denli etkileyici bir doğaya sahip. Rio ise yaz boyunca her gün süren samba gösterileri, The Statue of Christ the Redeemer ( Kurtarıcı Isa Heykeli ) dünyanın en ünlü görülmeye değer yerlerinden biridir. 600mt' lik bir dağın tepesindedir.
DÜNYANIN ALTINCI BÜYÜK EKONOMİSİNDEN İZLENİMLER
Brezilya dünyamızın büyüyen altıncı büyük ekonomisi durumunda, zengin petrol ve doğal kaynaklarıyla Güney Amerika'nın en önemli ülkelerinden, ancak büyümenin orantısız durumu, gelir dağılımındaki adaletsizlik, kişi başına düşen gelirin bölgesel dağılımında ciddi uçurumlar oluşturması günlük yaşamda da en fazla kent yaşamında göze çarpıyor. İstihdam dışı önemli bir kitle var, bu nedenle sokakta yaşayan insanlar kentte önemli bir güvenlik sorununu da beraberinde getirmektedir.Ekvador içinden ve köylerden gelen bu insanlar eğitimsiz ve üretim dışı, eğitim ve sağlık koşullarından çok uzak bir yaşam sürdürüyorlar. Geceleri bu bölgelere girmek hele de bir yabancı için çok riskli. Çok önceden rezervasyon yapmadığımdan kent merkezinde iyi bir otel bulamadım, bu nedenle kongre merkezi ve fuar alanı olarak kullanılan yere 20 km mesafede geceleri gezilmesi zor bir bölgede bir otele yerleşiyorum. İlk gece sabaha kadar patlayan silah sesleri ve sokaktaki bağrışmalar arasında uyumaya çalıştım.
Türkiye'de sabah 11:00 iken orada akşam oluyor. Bu zaman farkı içinde ertesi sabah programınıza yetişmek için uyumaya çalışıyorsunuz ancak nafile... Bilgisayarımı açıp Türkiye gazetelerini okuyorum. Hayret ama internet oldukça iyi çalışıyor ve Wi-Fi ücretsiz bağlanıyor. Arka planda memleket havası türküler çalarken uykum gelene kadar haberleri tarıyorum. TOBB medya meclisinde tanıştıktan sonra Hadi Özışık'ın yazılarını ve onun kurduğu internet haber portalının iyi bir takipçisi oldum. İnretnet haberciliğinde çok başarılı çalışmalarıyla önemli bir eksikliği gideriyor.Sabah saat 06.00'da sokaklarda tek tük insanlar dolaşıyor, ama kaldırımlarda yatan insanlar hala uyuyorlar. İlginçtir bütün bu pisliğin içinde çöp arabaları biriken çöpleri topluyor, evsizlerden kalan atıklara ne kadar çöp denirse!... Arabanın ağır motor sesiyle sokaktakiler de uyanıyorlar. Kimi varsa bir battaniyesi bir yere sıkıştırıyor, Kimi de hiç umurunda olmadan yolun üzerinde bırakıp uyku sarhoşu yada geceden kalma uyuşturucunun etkisiyle oradan ayrılıyor. Yürürken bu insanlar kendilerinde değiller, bu bölgede marihuana vb gibi değişik ot uyuşturucular ve haplar kullanıyorlar. Bakışları boş ve anlamsız.
Duş alıp kahvaltıya iniyorum. Bana göre yiyebileceğim fazla bir şey yok. Biraz karpuz ve kavun alıyorum. İki bisküvit ve bir fincan kahve ile bu sorunu da çözüyorum. Burada kaldığım beş gün süresince bu döngü devam etti. Sabah önce bir taksiyle expo'ya varıyorum. Ama ortada kimse yok. Meğerse saat 13.00 da başlıyormuş. Bu süreçte standları ve sergilenen ürünleri gezerek biraz fotoğraf çekiyorum. Öğlene doğru IAFP (Uluslararası Mobilya Yayıncıları Birliği) üyesi Mobile Logista dergisini görüyorum.Toplantılardan tanıdığım Carlos Bessa beni karşılıyor. İçeri alıp personeli, editörleriyle tanıştırıyor. Sonra da Avrupa, dünya ve Türkiye ekonomisi üzerine benimle bir söyleşi yapıyorlar. Carlos ve ekibi sıcakkanlı insanlar. Latinler ve Akdenizliler pek çok ortak davranışa sahipler. Expo'da dolaşırken Türkiyeden buraya gelmiş tanıdığım pek çok Türk ile karşılaşıyorum. Hepsini sırayla ziyaret edeceğim. Carlos'un bana tanıştırdığı önemli Brezilyalı işadamlarını ben de Türklerle tanıştırıyorum.
BREZİLYA'NIN BÖLGESEL ve KÜRESEL TİCARETKOŞULLARI
İkinci gün yine Carlos'la buluşuyoruz. Brezilya ekonomisini anlatıyor, yıllar önce totaliter yönetimlerle uzun süre baskı altında kalmış Arjantin, Paraguay, Şili, Brezilya vb tüm bu coğrafyada halk şimdi daha özgürlükçü ve Anti-Amerikancı Anti-faşist bir duruş sergiliyorlar.Türkiye onlara çok uzak bu nedenle Türkiye'yi Avrupa olarak algılıyorlar. Bu ticari olarak da bir avantaja dönüyor. İtalyan-Alman ürünlerle Türk ürünler arasındaki fiyat farkı, bizim önyargılarımız nedeniyle onların avantajına dönüşüyor.
Ancak sorun milli ekonominin korunması adına devletin ithalatla koyduğu yüksek vergiler... Bunlar dolaylı vergiler ve %48'i geçiyor. Bu da uluslararası rekabeti negatif etkiliyor ancak tüm ülkeler için bu geçerli. Bölge ülkeleri arasında varolan serbest dolaşım, gümrüksüz ticaret anlaşmaları nedeniyle, gümrüğü en az olan bir ülke üzerinden uluslararası ticaretgeliştiriliyor.
Çin ürünleriyse Türkiye'den gelenlerle aynı uygulamaya tabii tutuluyor. Türkiye'de Çin'den ithal edilen ürün gruplarına uygulanan gümrük için Mobilya Dergisi'nin 110 'uncu sayısı Mayıs-Haziran sayısında Array firma yetkilisi Uzakdoğu ve Çin ürünlerinin Türkiye pazarına giriş macerası konulu yazısı incelenebilir. Ne denli yasaklansa da, Çin malları Made in Spain, Made in Greek, Made in Malaysia olarak girmeye devam ediyor.
BREZİLYA EKONOMİPOLİTİĞİNİN MOZAİĞİ
Birazda Brezilya ekonomisinden ve siyasal mozayiğinden bahsedelim. 205 milyon cıvarında nüfusu bulunan Brezilyanın 1 milyonun üzerinde nüfuslu on üç sehri bulunmaktadır. En büyük sehirleri São Paulo (10 milyon) ve Rio de Janeiro'dur (5,6 milyon).
Kişi başına gelirin 3,060 dolar olduğu nüfusunun %81'i Katolik, %18'i Protestan, %1'i ise Müslüman ve Musevidir. Katoliklerden 20 milyon kadarı aynı zamanda Afrika kökenli dinlerin ayinlerine de gitmektedirler.
Brezilya'da 8 senelik zorunlu eğitim devlet okulları tarafından ve ücretsiz sağlanmaktadır. Buna rağmen ilk ve orta egitim kadar yüksek egitimde de devlet okullarının yanı sıra özel okullar da etkinlik göstermektedirler.
"Başkanlık" sistemiyle yönetilen "Federal Cumhuriyet"tir. 26 eyalet ve bir federal başkentten oluşan idari yapıda, her eyaletin federal meclisi ve iç yönetimi bulunmaktadır. Toplam 5.560 belediye vardır. Eyalet valilerinin federal meclis ve senatörler üzerinde güçlü etkisi bulunmaktadır.Başkan, federal hükümetin yürütme kurulunun başıdır. 4 yılda bir ve en fazla iki dönem üst üste seçilebilir.
Ekonomik faaliyetlerinin çeşitliliği ve kriz dönemdeki siyasi istikrarı ile yatırımcılar için cazip bir ülke haline gelen Brezilya; Rusya, Hindistan ve Çin (BRIC Ülkeleri) ile beraber 2050'li yıllarda dünyanın ekonomik kaderini belirleyecek ülkelerden biri olacağı tahmin edilmektedir.
BREZİLYA MOBİLYAENDÜSTRİSİ
Brezilya mobilya endüstrisi son dönemde yurtdışına açılmaya başlayan bir ülke olarak global pazar payını artırmaya çalışmaktadır. Ülkenin geniş ve zengin bir çeşitliliğe sahip ormanlar açısından zengin olması, beraberinde mobilya endüstrisinin de doğal olarak ahşap üzerine temellendirmesini getirmiştir. Ülke çapında 15.000 civarında mobilya üreticisinin bulunduğu Brezilya pazarı 250 bin civarında bir istihdam sağlamakta olup, bundan da anlaşılacağı üzere firmaların önemli bir bölümü küçük ve orta ölçekli işletme konumundadır.
Daha çok iç tüketime yönelik bir hedef pazara sahip olan mobilya firmaları, ürünlerini yaygın bir dağıtım ağı ve perakendeci zincir mağazaları aracılığıyla son tüketiciye ulaştırmaktadır. Halkın gelir düzeyi nedeniyle fiyata endeksli bir pazarlama stratejisi geliştirmek durumda kalan mobilya imalatçıları açısından uzun yıllar ikinci planda kalan kalite, dünya pazarlarına açılım politikaları doğrultusunda son dönemde daha bir gözetilir olsa da, bu konuda alınan mesafenin -örneğin Türk mobilyacıları ile karşılaştırıldığında- çok da fazla olduğusöylenemez.
Brezilya'nın dünya mobilya ticaretinden aldığı pay %4.1 civarındadır. Brezilya'nın önemli mobilya hedef pazarları içerisinde, bölge ülkeleri dışında Ortadoğu'nun önemli bir yeri bulunmaktadır. Brezilya mobilya firmaları, özellikle Birleşik Arap Emirlikleri gibi pazarlarda, Çin mobilyacıları ile sıkı bir rekabet içerisindedirler. Mobilya ihracatçılarını desteklemek amacıyla "The Brazilian Furniture Project" adı altında önemli bir promosyon kampanyası başlatan hükümet bu konuda önemli yatırımlar yapmaktadır. Brezilya'nın başlıca hedef pazarları arasında BAE, ABD, Fransa ve Latin Amerika ülkeleri gelmektedir.
TÜRKİYE ve BREZİLYATİCARETİ veİHRACATÇILARIMIZAÇISINDAN ÖNEMİ
Son dönemde ekonomisindeki hızlı iyileşme ve ülkedeki siyasi istikrar Brezilya'yı ticaret alanında daha da cazip hale getirmiştir. Nüfus yoğunluğu, tüketim potansiyeli ve artan ithalatı ile Brezilya, alternatif dış pazar arayan ihracatçılarımız için, değerlendirilmesi gereken önemli bir pazarniteliğindedir.
Brezilya yaşanan son küresel krizi, uyguladığı doğru politikalar sayesinde, ekonomistlerin ifadesi ile "krize son giren ve ilk çıkan ülke" olmayı başarmıştır. Brezilya, Latin Amerika ülkeleri arasında en yüksek ticaret hacmine sahip olduğumuz ülkedir. Brezilya'nın 2010 yılında ithalatı 182 milyar dolar, ihracatı 202 milyon dolar seviyelerinde gerçekleşmiştir. Ülkenin Türkiye ile olan dış ticaret hacmi ise, 2010 yılında 1.962 milyon dolar olmuştur.
Brezilya'nın 2014 yılında Dünya Kupasına ve 2016 yılında Olimpiyatlara ev sahipliği yapacak olması müteahhitlik sektöründe önemli fırsatlar yaratırken, yaşanacak gelişmeler mobilya sektöründeki canlılığı da beraberinde getirecektir.
TÜRK FİRMALARININ 2012 - 2013 HEDEFÜLKESİ BREZİLYA
Türkiye ile Ticaret
Brezilya, Ekonomi Bakanı Zafer ÇAĞLAYAN'ın uygun görüşü ve Müsteşarlık Makamı'nın 13/04/2012 tarih ve 2012/365 sayılı Onayı ile 2012-2013 döneminde Hedef Ülkelerinden birisi olarak belirlenmiştir.2011 yılında Brezilya'ya ihracatımız %44 artış ile 883,7 milyon Dolar, ithalatımız ise %54 artarak 2.074 milyon Dolar olarak gerçekleşmiştir. Türk işadamlarının Brezilya'yı daha iyi tanıyıp, aktif bir şekilde konuya eğilmeleri, ülkeler arasındaki ticaret hacminin artmasında ve Türkiye açısından ekside olan dengenin düzeltilmesinde önemli rol oynayacaktır.
İhracatçılarımızın Brezilya pazarı hakkında olabildiğince kapsamlı bilgiye sahip olması, tüketici zevk ve alışkanlıklarını bilmesi pazara doğru kapıdan girmesi için çok büyük önem arz etmektedir. Tüketim malları için en doğru giriş kapısı güney ve güney-doğu bölgesi özellikle Sao Paulo, Rio de Janeiro, Minas Gerais, Esprito Santo, Rio Grande do Sul, Parana ve Santa Katerina'dır. Kişi başına gelirin en yüksek olduğu bu şehirlerde tüketim alışkanlıkları oldukça çeşitlenmiştir.
İŞADAMLARININ BUPAZARDA DİKKAT ETMESİ GEREKENLER
Brezilya'ya yapacağınız ziyaretlerde, belli bir strateji çerçevesinde planlıhareket etmeniz başarınızda anahtar rol oynayacaktır. Randevularınızı önceden almanız ve aşağıdaki hususlara dikkat etmenizin faydalı olacağı düşünülmektedir:
Fiyat listenizin olması, İhraç malınıza ilişkin numuneler ve kataloglar, Web sayfanız ve E-mailinizi içeren kartvizitiniz, Gerekli aşıların yapılmış olması (sarı humma aşısı zorunlu olmamakla birlikte önerilir. Hava alanında Sağlık Denetleme Merkezinde uçuş tarihinden 10 gün önce aşı vurulabilirsiniz. Özellikle Amazon bölgesine gidecek olanların aşı vurulması gereklidir.)
Brezilya'da şehirlerin büyük alanlara yayılması nedeniyle iş randevularını planlarken; mesafeler ve trafik yoğunluğu dikkate alınmalıdır, Otellerde, hırsızlığa karşı güvenliğinizle ilgili uyarılar dikkatinizi çekecektir. Özellikle değerli mücevherat takmak, cep telefonu ve lap top bilgisayarı fark edilir şekilde taşımak riskli olacaktır. Brezilyalılar sizi korumaya yönelik uyarıları içtenlikle yapacaktır. Kredi kartı kullanımında dikkatli olunmalı, kredi kartı ekstrenizde bir süprizle karşılaşmamak için belgelerinizi saklamanız önerilir.
TÜRKİYE - BREZİLYATİCARETİNDEKARŞILAŞILANSORUNLAR
Brezilya pazarı hakkında belirli bir bilgi eksikliği bulunmakta ve ihracatçılarımız özellikle nakliye, navlun ve depo masrafları ile gümrük prosedürleri hakkında kimi sorunların yaşandığı gözlenmektedir. Özetle bahsedecek olursak:
Öte yandan, 1930-1990 yılları arasında ithal ikameci politikalar uygulayan Brezilya'da "ithalat yapma kültürü"nün gelişmesinin zaman alacağı bir gerçektir. Ayrıca ülkenin üretimindeki yoğunluk ve çeşitlilik dışardan alacağı mallar konusunda bir engel teşkil etmektedir. Brezilya pazarına ilişkin bilgi toplamanın yüksek maliyeti; tüketici ihtiyaçlarını, zevk ve tutumlarını değerlendirme ve buna göre doğru strateji belirlemek isteyen ihracatçılarımız için caydırıcı olmaktadır.
Pazarı daha yakından tanımak, pazarda kendini tanıtmak isteyen ve bu amaçla pazar araştırması yapmak veya fuarlara katılmak isteyen ihracatçılarımızın, Dış Ticaret Müsteşarlığımızca uygulanan devlet yardımları hakında bilgi edinmelerinin faydalı olacağı düşünülmektedir.
Brezilya'ya ihracat yapan Türk firmalarının Brezilyalı ortakları ile garanti mektubu, sağlık belgesi, ödeme koşulları, gümrük mevzuatı, depolama, tabii olunan vergiler v.b. hususunda yeterli bilgiye sahibi olması büyük önem arz etmektedir. Nakliye ve malların gümrükten geçiş sürecine ilişkin masrafların çok iyi hesaplanması gerekmektedir. Depolama fiyatlarının yüksekliği maliyet artırıcı bir unsurdur. Malların limanda dolaşımı, depo, ithal lisansı bedeli, gümrük komisyoncusunun harcamaları, malların Brezilya içinde nakliyesi, banka ücretleri çok önemli maliyet unsurlarıdır. Türk firmalarının Brezilyalı ortakları ile ticari kuralların gereği olan, geçerliliği tartışma götürmez belgelerle iş yapmalarının daha sonra yaşanabilecek sorunların önlenmesinde çok önem taşıdığı unutulmamalıdır.
